(Өзгөртүү – “Исламий мамлекет” үчүн мукаррар китебинен)
Аманат жана ыйман
Аманатты сактоо Халифалык мамлекети жардамында гана аягына чыгат
Ырасында, Ислам үммөтү Аллах Таала халифа кылган жана Анын өзү сунуштаган милдет эмнеден турушун түшүнүп жетпесе жана бул милдетти аткаруу үчүн күч-кубатын топтоп албаса, албетте бул милдетти өтөй албайт. Аллах Таала тарабынан сунушталган өзүнүн милдетин түшүнүп жеткенден кийин гана ал бир гана Аллахтын шарияты менен өкүм жүргүзөт. Өзүнүн үстүндө да Аллахтын шарияты менен гана өкүм жүргүзүлүшүнө ыраазы болот. Аллахтын калимасы бийик болушу үчүн Аллахтын жолунда жихад кылат. Ошондуктан, бул Үммөттүн өзүнө хос танфизий вужуду болушу жана Ислам шариятын колдоно турган жетекчиси, амири болушу важиб болот. Адамдарга аманат жана шахадатты жеткирүү үчүн Ислам мамлекети – Халифалык мамлекети тикелениши керек. Үммөт Ислам менен өкүм жүргүзүшү негизинде ага байъат бере турган жалгыз амир – халифа пайда кылынышы керек. Расулуллах с.а.в. айтат:
وَمَن مَاتَ وَليسَ في عُنُقِهِ بَيْعَةٌ، مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً.
“Кимде-ким мойнунда халифага байъаты болбогон абалда өлсө, ал жахилият өлүмү менен өлүптүр ”. Муслим риваяты.
ومَنْ بَايَع إِمَامًا فَأَعْطَاه صَفْقَةَ يَدِهِ، وَثَمْرَةَ قلْبِهِ، فَلْيُطِعُه إِن اسْتَطَاع، فَإِن جَاء آخَرُ يُنَازِعُه فَاضْرِبُوا عُنُقَ الآخَرِ
“Кимде-ким бир имамга – халифага байъат берсе, ага колун жана жүрөгүнүн төрүн берсе, кудуреттүү болгончо ага итаат кылсын. Эгер бирөөкелип андан Халифалыкты талашса, анын башын кескиле”. Муслим жана башкалар риваят кылган.
إذا بُويِعَ لِخَلِيفَتَيْنِ، فاقْتُلُوا الآخَرَ منهما
“Эгер эки халифага байъат берилсе, алардын экинчисин өлтүргүлө”. Муслим риваят кылган.
Мына ушул халифасыз Үммөт аманатты жеткирүүгө да жана Исламды колдонууга да таптакыр жарабайт. Халифасыз ал өзүнөн бирер азап-кыйынчылыкты жоготууга кудуреттүү болбойт. Расулуллах с.а.в. айткан:
وإنَّما الإمَامُ جُنَّةٌ يُقَاتَلُ مِن ورَائِهِ ويُتَّقَى به
“Имам (халифа) – калкан, анын артында туруп согушулат жана аны менен коргонулат”. Муттафакун алайх, текст Бухарийдики.
Ким Халифалыктын маанисин жана анын маанилүүлүгүн түшүнүп жетпеген болсо, ал акылын жана дилин мына ушул набавий насстын маанисине моюн сундурсун:
“Имам (халифа) – калкан, анын артында туруп согушулат жана аны менен коргонулат”.
Мына ошентип, Үммөт бардык адамдарга рисолатты жеткирүү менен Набий с.а.в.дын ишин кылган болот. Момун тайпа болсо, ушул Халифалыкты пайда кылууга аракет кылуу менен коомдорун жалгыз Аллахка ибадат кылууга чакыруудагы пайгамбарлардын ишин кылган болот. Расулуллах с.а.в.:
كانَتْ بَنُو إسْرائِيلَ تَسُوسُهُمُ الأنْبِياءُ، كُلَّما هَلَكَ نَبِيٌّ خَلَفَهُ نَبِيٌّ، وإنَّه لا نَبِيَّ بَعْدِي، وسَيَكونُ خُلَفاءُ فَيَكْثُرُونَ. قالوا: فَما تَأْمُرُنا؟ قالَ: فُوا ببَيْعَةِ الأوَّلِ فالأوَّلِ، أعْطُوهُمْ حَقَّهُمْ؛ فإنَّ اللَّهَ سائِلُهُمْ عَمَّا اسْتَرْعاهُمْ
“Бани Исраил коомун пайгамбарлар башкарат эле. Бир пайгамбар өлсө, анын артынан дагы башкасы келет болчу келарди. Менден кийин болсо, эч кандай пайгамбар болбойт. Менден кийин келечекте халифалар болот жана алар өтө көп болушат, – деди. Сахабалар: Бизди эмнеге буюрасыз, я Расулаллах, – деп сурашты. Ошондо Расулуллах са.в.: Алгачкысынын, жалаң гана алгачкысынын байъатына шашылгыла. Алардын акыларын бергиле. Албетте, Аллах алардан көңүлүн бурган нерсе жөнүндө сурап алуучу”, – деди. Бухарий, Муслим риваяты. Текст Бухарийдики.
Ушуга ылайык, ар бир мукаалафтын башкаруу Аллахтыкы болушу үчүн Ислам мамлекетин тикелөөгө аракет кылышы важиб. Ошондо бул Ислам мамлекети Исламий жашоону кайрадан баштайт, мамлекет вужудунун ичинде мусулмандар үстүнөн Исламды колдонот. Мына бул – Ислам даъватын бүт дүйнөгө даъват, баян жана жихад аркылуу жеткирүүдөн турган келечектеги гояны ишке ашырууга мүмкүнчүлүк берүүчү алгачкы гоя болуп эсептелет.
هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ
“Ал (Аллах) Өз пайгамбарын Туура Жол жана чыныгы дин менен-эгер мушриктер каалашпаса да – бардык диндерге жеңүүчү кылуу үчүн жиберген Зат”. [61:9]
قَاتِلُوا الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّىٰ يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَن يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ
“Өздөрү китеп берилгендерден болуп Аллахка жана Акырет Күнүнө ишенбей турган, Аллах жана Анын пайгамбары арам деген нерсени арам деп билбей турган, Чындык (Ислам) динине этикат кылбай турган кимселерге каршы, тээ алар кор абалда, өз колдору менен (моюңдарындагы) салыкты төлөшмөйүнчө, согуша бергиле!”. [9:29]
قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً
“Жаныңардагы кафирлерге каршы согушкула жана алар силердеги күч-кубатты көрүшсүн!”. [9:123]
Мына ушул гоя т.а. Халифалыкты тикелөө шаръий тарыйкат болуп эсептелет. Инсандар жана жиндердин жаратылышынан көздөлгөн гояны ишке ашыруу үчүн Аллах Таала ушул тарыйкатка буйруган:
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
“Мен жин жана инсанды жалгыз Өзүмө сыйынсын үчүн гана жараттым”. [51:56]
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
“Эй, адамдар! Силерди да, силерге чейинкилерди да такыбаа болушуңар үчүн жараткан Эгеңерге сыйынгыла!”. [2:21]
قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا
“Айткын (эй Мухаммад): “Эй адамдар, албетте мен силердин баарыңарга жиберилген Аллахтын элчисимин”. [7:158]
