Бүгүнкү күндөгү саламаттыкты сактоонун вакиъси о.э. Халифалык мамлекетиндеги саламаттыкты сактоо негиздери жана анын максаттары
Дүйнөдөгү саламаттыкты сактоонун вакиъси
Бүгүнкү күндө адамзат иштерди ахлакий, рухий жана инсаний кыйматтардан ажыратып салган хазараттарга дуушар болду. Бул хазараттар бүт дүйнөнү пайда алып келүүчү маддий кыйматтарды (материалдык баалуулуктар) жүзөгө чыгаруунун айланасында чарк айлана турган абалга алып келди. Динди турмуштан ажыратуудан турган капиталисттик акыйданын жайылышы натыйжасында жер-асманды бузукулук каптап кетти. Акыбетте, бул бузукулук адамдардын ден соолугуна, психологиялык жана жамаий саламаттыгына зыян жеткирди. Ар түрдүү оорулар пайда болду. Фармацевтика жана дары-дармек өнөржайын, эмдөөчү жайларды монополия жана бузукулук ээлеп алды. Адамдар өздөрүнө ылайык болгон туура, соо-саламат тамактануу жайларынан айрылышты. Ден соолугуна зыян жеткирбей турган соо-саламат туракжайларсыз калышты. Оорулардын жайылышына жана көбөйүшүнө салым кошо турган факторлор жайылып кетти. Оорулардан сактануу мүмкүнчүлүктөрү жалаң гана бай мамлекеттер менен бай адамдарга чектелип калды. Жакырлар болсо бул мүмкүнчүлүктөрдөн куру калышты. Саламаттыкты сактоо түзүмдөрү – ал тургай, эң жогорку деңгээлдеги кызмат көрсөтүү деңгээлин дааба кылып жаткан мамлекеттерде да – элдин бардык катмарына жалпы кызмат көрсөтүүгө жарабады. Себеби, саламаттыкты камсыздоо түзүмдөрү пайдага чектелген. Бул түзүмдөр баарынын саламаттыгын сактоону камсыздоого алсыздык кылат. Алар ким акча төлөсө, анын төлөгөн каражатына карап кызмат көрсөтүшөт. Каражаты жок адам саламаттыкты сактоо кызматтарынан куру калат. Буга кошумча, саламаттыкты сактоо тармагынын үстүндө турган адистер, мамлекет жана капиталисттик мекемелер болгон этибарын адамдын өмүрүн сактап калууга таптакыр тиешеси болбогон, ири өлчөмдө киреше алып келүүчү дары-дармек өнөр жайына жана саламаттыкты сактоонун маддий байлык алып келүүчү кызматтарына каратышат. Алардын бул иштери бай мамлекеттердин жана бай адамдардын байлыгын көбөйтүүгө гана кызмат кылат. Оору жана эпидемиялар жайылып жаткан жакыр мамлекеттерге болсо – айрыкча, алардын бул ооруларын дарылоо үчүн дары-дармектерди чыгарууга тиешелүү илимий талкуулар тарабынан – эч кандай көңүл бурулбайт. Анткени, мындан ачкөз капиталисттердин напсин кандыра турган эч кандай маддий пайда чыкпайт.
