بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Эй Азхар шейхи! Кимге кайрылып жатасыз?!
Шаръий өкүмдөр четте калып, эмнеге чакыруудасыз?!
Устаз Саъд Фазл
Хизб-ут-Тахрирдин Мисирдеги маалымат бөлүмүнүн мүчөсү
2021-жылы 4-июнь жума күнү «Masrawy» веб-сайты БУУнун бүткүл дүйнөлүк айлана-чөйрөнү коргоого арналган семинарында Азхар шейхинин кайрылуусун ачыктады. Азхар шейхи өз кайрылуусунда жакында пайда болгон кооптуу окуя жөнүндө т.а. айрым табигый ресурстардын мүлкчүлүгүнө байланышкан «доо арызына» жана бул байлыктардан башка мамлекеттерге зыян жеткире турган түрдө пайдалануунун натыйжасында жаралган адилетсиздикке түшүндүрмө берип өттү. Шейх айтат: «Бул дин – ага ыйман келтирип, мыйзамдарын урматтагандарын назарында – анык өкүмдү баян кылган. Ага ылайык, адамдардын жашоосу үчүн зарыл болгон ресурстар жалпы мүлккө кирет. Кандай абалда болбосун, бул ресурстарды бир же бир нече адамдарга мүлк кылып берүү же болбосо ушул жалпы мүлктөрдү мамлекеттер башка мамлекеттерди шерик кылбастан пайдаланышына таштап коюшу мүмкүн эмес».
Шейх бул нерсе жер жүзүндө бузукулук кылууга байланышкан эң жаман нерсе экенин айтып, «бул илдеттин башка ушуга окшогон чөйрө жана шарттарга да жугуусунан мурда, аны токтотуп калууга бир сап болуп бирге аракет кылуу керектигин» баса белгиледи. Ал дагы мындай деди: «Суу өтө зарыл ресурстар арасында биринчи орунда турат. Суу коомдук жалпы мүлк экендиги о.э. бир же бир нече адамдар же болбосо бир мамлекет башка мамлекеттерден өз алдынча сууну өз каалоосуна ылайык бөлүштүрүшү тыюу салынганы бардык диндердин шариятында анык көрсөтүлгөн. Сууга мындай тыюу, же тоскоолдук коюу, же болбосо бул жаатта башкаларда басым өткөрүү Аллахтын акыларынын бирин тартып алуу жана өзү ээлик кылбаган нерсе үстүндө башкага тоскоолдук кылуу болуп эсептелет».
Азхар шейхи БУУнун бүткүл дүйнөлүк айлана-чөйрөнү коргоого арналган семинарында кээ бир шаръий өкүмдөргө чакырды. Бирок, аларды туура эмес түшүндүрүп, өзү баса белгилеген проблема үчүн бир да шаръий чечим көрсөткөн жок. Азхар шейхинин кимдиги сөзүнөн эле көрүнүп турат. Ал илманий кимсе экенин ушул кайрылуусу менен ачык көрсөттү… Ушул аркылуу ал мурдагы Ватикан папасы менен биргеликте кол койгон документти урматтарын далилдемекчи болгондой. Бул кимсе илахий дин, вахий, диний ыйман жана өкүм жөнүндө сөз кылды, бирок, Исламга эч кандай ишара кылбады… Мына бул Ислам өкүмдөрү, ал Ислам мамлекети тарабынан колдонулушу керек деп айтпады. Акыйкатта, ал Ислам мамлекетинин шаръий формасын жана аны тикелөө шаръий түрдө фарз экенин жакшы билет.
Ислам мүлктү үч түргө бөлгөн: алардын бири жалпы мүлк болуп, ал Азхар шейхи баса белгилеген сууларды да өз ичине алат. Аллах жалпы мүлктү мусулмандар жамаатынын мүлкүнө өткөрүп, адамдарды андан пайдаланууда шерик кылды, адамдар аларды мүлк кылып алуусуна тыюу салды. Бул мүлк сууга эле эмес, бардык туруктуу жана жарым туруктуу ресурстарга да тиешелүү. Мисалы, нефть, газ, алтын, темир жана башкалар сыяктуу жер астындагы минерал байлыктар, электр энергиясы, анын генераторлору жана станциялары сыяктуу. Ушул жана ушуга окшогондордун баары мусулмандардын жалпы-жамааттык мүлк болуп эсептелет. Мусулмандар бул мүлктөргө ортоктош шерик. Бул мүлктөр мусулмандардын Байтулмалынын булактарынын бири болуп эсептелет. Мамлекет шаръий өкүмдөргө ылайык аларды мусулмандарга бөлүштүрөт. Ко-ош, ушуну айтыңызчы, эй Азхар шейхи, Мисир мамлекети ушундай кылып жатабы?! Мисир нефтисинен, газынан жана суусунан баш тартып салды го?!
Бул жалпы мүлктөрдү башкаруу мамлекеттин милдети болсо да, бирок, нефть, газ, кен-байлыктар, дарыя жана деңиздер, булактар, майдандар, токойлор, жайлоолор жана мечиттерди мамлекет эч кимге, жеке адам, жамаат жана компания болобу, мүлк кылып бербейт, бул жайиз эмес. Себеби, алар жалпы мусулмандардын мүлкү. Ошондой болгон соң, Мисир режими өлкөдөгү нефть, газ жана алтынды эмне кылып жатат?! Бул мүлктөрдү капиталисттик Батыш компанияларына франчайзинг деген мүмкүнчүлүктөр менен мүлк кылып бербедиби?! Ал тургай, мамлекет менен бул компаниялардын ортосунда кандай келишимдерге кол коюлганын Мисир калкы билбейт!
Эй Азхар шейхи!
Сиз айткан өкүмдөр Ислам шариятында бар, Ислам шариятынан гана үйрөнүү мүмкүн. Башка диндерде – ал тургай, илахий дин болсо да – мындай өкүмдөр жок. Аллах пайгамбарлардын акыркысына башка дин-рисалалардан үстөм болгон акыркы динди түшүрдү. Биз вахий, шарият жана өкүмдөрдү оозго алганыбызда аларды мына ушул акыркы динге байлашыбыз керек. Бул акыркы дин өз өкүмдөрү жана важиб шариятына ээ Ислам дини болуп, аларды Пайгамбарлык минхажы негизиндеги рошид Халифалык мамлекетинде колдонуу керектигин сиз башкаларга караганда жакшыраак билесиз.
Эй Азхар шейхи!
Мисир режими жана анын башында турган кимсе өлкөнүн акы-укуктарынан, негизинен, Нил суусунан баш тартты жана муну ошол сиз кайрылып жаткан, «жергиликтүү, эл аралык жооптуу тараптар» деп жаткан кожоюндарын ыраазы кылуу үчүн кылды. Мисир акы-укуктарынын ар биринен ошол кожоюндарынын жетекчилиги астында гана, ал тургай, ошолордун буйругу менен баш тартылган жана баш тартылып келүүдө. Өлкөдөгү байлык жана ресурстардын эң чоң тоноочу-уурулары ошолор. Алар Мисир калкын такыр ойлошпойт, алардын максаты Мисир жана башка өлкөлөрүбүздөн мүмкүн болушунча көп байлыктарды ташып кетүү.
Суу кризисинин жалгыз чечими шарият өкүмдөрүндө көрсөтүлгөн, бул өкүмдөр бардык дарыя булактары бийликтин астында болушун, аларды башкаруучу да, аларга өкүмдарлык жана кожоюндук кылган да мамлекет экенин, мусулмандардын нан жана суусуна кимдир бирөөнүн өкүмдарлык кылышына жол бербөө үчүн керек болсо согуш жарыя кылууну буйруган. Бирок, малай мусулман башчылары бул туурасында ойлоп да, пикирлеп да көрүшпөйт. Себеби, алардын Батыш кызыкчылыктарын ишке ашыруудан жана ага өлкөбүздүн байлыктарын тапшыруудан башка вазыйпасы жок. Бирок, мындай вазыйпаны бийлиги колунда болгон, адамдардын иштерин Ислам өкүмдөрүнө ылайык башкаруу долбооруна ээ болгон мабда негизиндеги мамлекет гана ишке ашырат.
Сөзүбүздү жыйынтыктап, суу кризиси жана башка бардык проблемалар Умматка жана анын тагдырий маселесине жуктурулган түпкү оорунун белгилери деп айта алабыз. Анткени, түпкү оору Ислам мамлекети болгон Халифалыктын жоктугунда о.э. Умматты бөлүп, аны жалгандан «мамлекеттер» деп аташкан бөлүктөргө таратып жиберишкенинде. Негизи, бул мамлекетчелерди аткана жана камаккана десе болот. Себеби, ал жерлерде кармалып турган Уммат перзенттери Пайгамбарлык минхажы негизиндеги рошид Халифалык мамлекетиндеги исламий бийликти талап кылуу укуктарынан ажыратылган.
Ошондуктан, кандайдыр бир чечим сунуш кылынса, бирок, анда Умматты о.э. анын кубатын, биримдигин жана токтомун Ислам малмекетинде бириктирүү фарз экендиги айтылбаса, бул акылсыздыктын бир көрүнүшү болуп эсептелет. Уммат Үз Роббисинин шариятына кайтса гана анын бардык проблемалары жана кризистери чечилип, адамдардын ток, бейпил жашоолору камсыздалат. Сиз, Азхар шейхи жана башка сиздей мисирлик шейх-уламалар, баяндар жана сөзүңөргө ушуну гана негиз кылып сүйлөшүңөр важиб эле… Мусулмандар үчүн Пайгамбарлык минхажы негизидеги рошид Халифалык мамлекети тикелениши жөнүндө сөз кылышыңар зарыл эле.
Аллахым, бизди тезирээк ушул мамлекетти тикелешибизге жардам бер жана Мисирди ушул мамлекеттин борбордук өлкөсүнө, бизди анын кошуундарына жана күбөлөрүнө айланткын.
Роя гезити, №343, 2021-жыл, 16-июнь.