Жогорку Кеңештин депутаттары Аида Салянова тарабынан иштелип чыккан өспүрүм кыздардын никесин кыйган молдолорду кылмыш жоопкерчилигине тартуу туурасындагы мыйзам долбоорун тастыкташты.
Эки апта мурда артка кайтарылган мыйзам долбоору Аида Салянованын өтүнүчү менен дагы кайрадан добушка коюлду. 9-июндагы добуш берүүдө бул мыйзам долбооруна 69 депутат макул, 30 депутат каршы болду.
Эки апта мурда аталган мыйзам долбоору “айрым кемчиликтер” себептүү артка кайтарылган эле. Долбоордун демилгечиси Салянова “Кылмыш кодексине” никеге ыраазылык берген ата-энелер, нике окуган молдо жана турмуш курууга ыраазы болгон жаштар эгерде балагат жашына жетпеген болсо 3 жылдан 5 жылга чейин эркинен ажыратылышы туурасында өзгөртүү киргизүү сунушу менен чыккан эле. Кыргызстандын “Үй-бүлө кодексинде” нике жашы 18 жаш кылып белгиленген.
Туркистон:
Бул мыйзам муслима кыздарыбызга зулум кылуу үчүн куфр малайларынын долбоору негизинде иштелип чыкты. Бул мыйзам Кыргызстандын дээрлик бардык мусулмандары каршы чыкканына карабастан, депутаттардын колдоосуна ээ болду. Себеби, Кыргызстандын депутаттары Батыш дүйнө карашындагы демократ күчтөрдүн басымдарынан коркуп жатышат.
Бул мыйзам биринчи жолкусунда колдоо таппай калганда бүт мамлекеттик эмес уюмдар ызы-чууга түшүп калганын көрдүк. Алар “мындай болушу мүмкүн эмес, бул мыйзам парламенттен сөзсүз өтүшү керек” деген маанидеги пикирлери менен тынымсыз телеканалдарга чыгып жатышты.
Бул мыйзамга президент кол коё турган болсо т.а. мыйзам күчүнө кире турган болсо, бузукулукка жол ачык бойдон кала берет. Бирок, ыйман менен нике аркылуу боло турган алакаларга чектөө коюлат.
Саламаттык сактоо министрлиги берип жаткан статистикалык маалыматтарга таянсак, 17 жашка чейинки миӊ кыздан бешөөсү никесиз төрөп жатат. Бул болсо, жыл сайын 13төн 17 жашка чейинки 200 кыз арамдан төрөп жатат дегенди билдирет.
“Статистикага ылайык, аборт кылдыргандардын 0.7 % ын 17 жашка чыга элек кыздар түзөт. Бул болжол менен бир жылда 180 аборт кылынышын билдирет”, – деди саламаттыкты сактоо боюнча жетекчи адис Айгүл Бообекова.
Бул расмий статистикалык маалымат. Бирок, биздин менталитетибизден келип чыгып – корккондугунан же намыстанганы үчүн – мындан бир нече эсеге көбүрөөк кыздарыбыз чет өлкөлөрдө аборт кылдырышат же төрөп таштап коюшат. Кээ бирлери расмий катталбаган абалда, жашыруун же үйлөрүндө аборт кылдырышат. Бул абалдарды кошо турган болсок цифралар бир нече эсеге көбөйүп кетет.
Салянованын бул жийиркеничтүү максаттагы долбоорун колдоп жаткан депутаттар же жеке адамдар билип коюшсун, алар алда качан эле балагатка жетип болгон кыздарыбыздын жолдорун тосуп жатышат. Алардын өздөрүнүн кыздары көчөлөрдө жүрүп намахрамдар менен дене кумарын кеӊири кандырып алышат. Бирок, мусулмандардын муслима кыздарычы. Эми ал бечараларды адал жол менен турмушка узатуу мүмкүнчүлүгүбүздү да тосуп чектеп коюшмакчы. Максаты, кечээ күнү Бишкекте уюштурулган “бачата” бийи сыяктуу оюндар өнүгүшү үчүн бузуку адамдарды көбөйтүү.
Муслима кыздарыбыз инша Аллах сабырда бекем турушат. Бирок, аларга бир нече жылдар зулум кылышыбызга туура келет. Антпесе эми орган кызматкерлери тойлор жана төрөтканаларды аӊдышат. Бул мыйзам алар үчүн дагы бир акча табуу булагына айланат. Мындан бир аз мурда ушул өспүрүмдөрдү кысымга ала турган 14 жаштан баштап кылмыш жоопкерчилигине тартуу туурасындагы мыйзам да Жогорку Кеңештен өтүп, президентке сунушталган эле. Бул эки мыйзам теӊ өспүрүм перзенттерибиз үчүн өтө чоӊ зулумдарды алып келет. Алардын арасында өз өмүрүнө кол салуу күчөйт.
Саясий тарабын ала турган болсок: Кандайдыр күчтөр бул мыйзамды президенттин жана анын командасынын кадыр-баркын кетирүү үчүн атайылап ушул абалга алып келди. Азыр бул мыйзамды кабыл алуу менен анын натыйжаларына президент жоопкер болуп калат. Президенттин мусулмандар менен мамилеси алыстап бара жатат. Бул мыйзамга кол коюу менен ортодо жарака пайда болот. Кимдир бирөөлөр ушул долбоор негизинде өтө айлакердик менен президентти жана анын айланасындагыларды шайлоо алдында оор абалга кептеп койду. Эгерде кол койбосо, Батыш дүйнөсүнүн малайлары басым өткөрүшөт, же алар менен алакасы начарлайт.
Ошондуктан, президент муфтиятты өз колуна алып, кырдаалга таасир өткөрүүгө аракет кыла баштады. Бул болсо, диний катмардын жетекчилери шайлоо алдында бир нече бөлүктөргө бөлүнүп кетишине себеп болот. Себеби, коомубуз өтө активдүүлүк менен исламдашып бара жатат. Президенттик шайлоодо исламий чөйрөнүн таасири өтө күчтүү болот. Саясий мафиялык бөлүктөр болсо, азыртадан баштап эле диний уламаларды жана жамааттарды өздөрү тарапка тарта башташты. Бул нерсе жаман натыйжаларга алып барышы мүмкүн экендиги аларды кызыктырбайт.
