Стамбулда Саудияга учууга аракет кылган 98 кытайлык уйгур жасалма кыргыз паспорту менен кармалды. Нurriyet басылмасынын кабар беришинче, уйгурлар 16-майда Үрүмчүдөн Стамбулга учуп келишкен.
Адаттагыдай эле, бул окуядан кийин саясатчы жана депутаттар бул кылмыштын келип чыгуу себептери жана аларды жоюу үчүн эмне кылуу керектиги туурасында эмес, тескерисинче, айыптуу жана жоопкер адамдарды издей башташты.
Жогорку Кеңештин депутаты Алмамбет Шыкмаматов парламенттик жыйында сүйлөп жатып, уйгурлардын жасалма кыргыз паспорттору менен Түркияда кармалышы Кыргызстандын беделине доо кетире тургандыгын айтып өттү.
Анын айтымында, бул маселе чет өлкөдө иштеп жүргөн кыргыз мигранттарына карата да шектенүү пайда кылып жатат.
“Стамбулга учуп келип Жиддага кетүүгө аракет кылган 98 уйгур кыргыз паспорту менен кармалыптыр. Бул эл аралык кылмыш синдикатына айланып бара жатат. Кыргызстандын эл аралык аброю түшүп барууда. Мунун артынан чет өлкөлөрдө жүргөн кыргызстандыктар да шек-күмөн астында калып жатышат. УКМК жетекчисин жана Сарпашевди чакырып маалыматтарды угалы”, – деди Шыкмаматов.
Ошондон кийин калган депутуттар да Шыкмаматовдун демилгесин колдоп, бул биринчи жолу болуп жатпаганын, бунга чейин да качып жүргөн казак миллионери Мухтар Аблязов жана Чеченстандагы кылмышкерлер кыргыз паспорттору менен кармалгандыгын кошумчалашты.
Туркистон:
Кыргызстанда УКМК башчылыгындагы күч-кубат ээлеринен турган бир катар адамдар исламий элитанын негизги киреше булагы болгон Ажылык тармагын да көзөмөлгө алышты. Алар ажылык сезонунан муфтиятка түшө турган миллиондогон долларды жана ал тургай расмий эмес жолдор менен келе турган тармактарды да колго алышты. Бул үчүн алар мурунку эки муфтийдин үстүнөн – миллиондогон сомду өздөштүрүп алгандыкта айыптап – кылмыш ишин козгошту. Ошолордун бири Чубак ажы Жалилов, экинчиси Рахматулла ажы болчу.
Күч түзүмүнүн кызматкерлери ушул сыяктуу бир нече кылмыштарды шылтоолоп Ажылыкка адам жөнөтүү иштерин мамлекеттин колуна өткөрүп беришти. Андан соӊ мамлекеттин ичинде муфтиятка түшүп жаткан бардык расмий эмес киреше тармактарын колго алып, Сауддар берип жаткан визаларды чет элдик жарандарга сата башташты. Жарандарды чалгытуу максатында ар бир шаар жана айылдарга лимити белгиленген өлчөм берип, визаларды мүмкүн болушунча көбүрөөк ашырып калуу үчүн ыӊгайлуу шарттарды түзүп алышты. Алар Кыргызстандын кээ бир шаар жана айылдарында исламий туйгулар күчтүү болуп, ал эми кээ бир региондордо анчалык күчтүү эместигинен пайдаланып визаларды ашырып калышат. Мындан тышкары, экономикалык абалыбыздын начарлап бара жатканы да аларга ыӊгайлуу болот. Жарандар Ажылык үчүн алар талап кылып жаткан каражатты төлөй албай кыйналып жатышат. Натыйжасы көрүп турганыбыздай, миңдеген визалар чет элдик жарандарга сатуу үчүн ашып калууда.
Маселенин экинчи тарабы да бар. УКМК исламий уламаларды, имамдарды жана диний кызматкерлерди кудум ушул Ажылык маселесинде тузакка түшүрүп алууну максат кылды. Ал муфтият кызматкерлери жана мечит имамдары сыяктуу Ажылык иштеринен киреше таап келген адамдар жардамында Ажылык иштерин УКМК кызматкерлери менен бирге, алардын кол астында жүргүзүүгө ыраазы болгон бир катар мусулмандарды чогултуп алышты. Алар материалдык пайда тузагына түшүп,азыр ошол орган кызматкерлери менен бирге иш жүргүзүп жатышат. Бул исламий катмардын өкүлдөрү куфрдун “салттуу Ислам” долбоорун коомго алып кирүү үчүн аракет кылууга мажбурланып жатышат. Бул алсыз катмардын өкүлдөрү ал тургай өздөрү айтып жаткан сөзгө эртеси эле тескери сүйлөй башташат. Уламаларга коюлган талап куфрду Ислам менен коргоп берүү болгондуктан, алар өтө жаман абалда калышты. Себеби, бул кыянатты ишке ашыруу үчүн такыбасыздык же ач көздүктүн өзү жетиштүү эмес. Тескерисинче, нусустарды куфр кызыкчылыктарына бурмалап берүү илими да керек. Бул болсо, үлкөн илим жана ишмердүүлүктү талап кылат. Уламаларыбыздын бир бөлүгү ушул куфр тузагына түшүп калышына Ажылыктан жана Умрадан түшүп турган ушул киреше себепкер болду.
Жогорудагы кармалып калган паспорттор да ошол күч түзүмү кызматкерлеринин кол астында иш жүргүзүп жаткан бир мусулмандыкы болуп чыгат. Себеби, орган кызматкерлери же алардын жетекчилери Ажылык маселесинде түздөн-түз өздөрү аралашпайт. Алар албетте диний катмардын өкүлдөрү аркылуу иш жүргүзүшөт жана жеӊил жол менен кирешеге ээ болушат.
Көптөгөн аалым жана улама боордошторубуз куфр көрсөтмөсү менен коюлган бул тузакка түшүп калышты. Аларды дүйнөнү жакшы көрүүсү жана вахн (коркуу, өлүмдү жаман көрүү туйгусунун күчөп кетиши) ушул абалга алып келди. Биз бул боордошторубуздун ушул дүйнөдө да, кийинки түбөлүктүү жашоодо да кор болуп калышын каалабайбыз. Алардын акысына дуба кылуу менен бирге, Аллахтан коркууга жана хидаятты көздөй дагы кайрадан толук кайтууга чакыра беребиз. О.э. муну эч качан токтотпойбуз.
Уламалардын милдети Ислам өкүмдөрүн элге толук жана туура жеткирүүдөн турат. Ушул жолдо келе турган кээ бир балээ жана кыйынчылыктар болсо, ошол таза кызматтар үчүн Аллахтын белеги болуп эсептелет. Себеби, балээ Аллахтын жакшы көргөн пендесине, бейиштеги даражасын көтөрүп алышы үчүн берилген бир мүмкүнчүлүк болуп эсептелет. Балээленүү бизге Пайгамбарлардан мураска калган. Ушул түшүнүк гана мусулмандарды куфрдун ар түрдүү тузактарынан сактап калат, инша Аллах.
