Назарбаев: “ИШИМ”дин Сирия жана Ирактан “чыгарылышы” Борбор Азияга коркунуч туудурат
Казакстандын президенти Нурсултан Назарбаев: “ИШИМ” согушкерлери Сирия жана Ирактан чыгарылгандан кийин Борбор Азия мамлекеттери тынчтыгын жоготушу мүмкүн, – деп айтты. Бул тууралуу tengrinews.kz сайты кабарлады.
Назарбаев Bloomberg маалымат агенттигине берген интервьюсунда: “Эгерде азыр бүт коалиция Ирак жана Сирияда активдүү иштеп, “ИШИМ” чыгарылса, алар кайда чыгарылат? Афганистан тарапка. Анда алар регионубуздун түштүк чегарасына келиши мүмкүн. Тажикстан, Түркмөнстан, Өзбекстан мамлекеттери Афганистан менен чектешет. Эгерде согушкерлер түштүктөн кошуналарыбызга басым өткөрсө, анда бизде да тынч болбойт”,- деди.
Назарбаев террорчулук проблемасы Казакстан эле эмес, бүтүндөй планета үчүн маанилүү экендигин айтты.
Казакстандын президенти: “Келгиле түшүнүктөрдү айкындаштырып алалы. Куранда мусулмандар кимдир бирөөнү өлтүрүшү керек деген бир да сөз жок, анда бир адамды өлтүрүү бүтүндөй адамзатты өлтүрүүгө барабар деп айтылган. Түрдүү улут жана тайпадагы террорчулар аларда кайдандыр пайда болгон акчалар менен бардыгын өз сабына тарткан. Адамдар мурдагы Советтер Союзунан эле эмес, Казакстан, Өзбекстан, Азербайжандан, керек болсо Европадан да ИШИМге кошулуп согушууда, Америка жана Англиядан да бар”,- деп кошумчалады.
Назарбаев “Ислам жана террорчулук, бири-бирине байланышы болбогон башка-башка нерселер” экендигин баса белгиледи.
Назарбаев: “Бүт дүйнөдө муну адаштырышат, бирок 1,5 млрд мусулманды буга байланыштыруу жарабайт. Биринчиден, туура эмес, бул нерсе маданияттарды христиан-мусулман сызыгында кагыштырууга алып баруу болуп эсептелет. Бул тууралуу эмес, мусулмандардын өзү күрөшүп жаткан террорчулар тууралуу сөз кылыш керек”,- деп баса белгиледи.
Назарбаевдин айтымында, террорчулук коркунучу менен “биргелешкен абалда гана күрөшүүгө болот”.
Туркистон:
Назарбаев эле эмес, бүтүндөй Орто Азия мамлекеттеринин башчылары ушул теманы көтөрүп жатышат. Т.а. Шамдагы мужахид топтор кысымга алынса, алар (мужахиддер) өздөрүнүн өлкөлөрүнө кайтып келүүгө мажбур болушат. Себеби, бул жарандар расмий жактан каралганда кылмышкерлер эмес. Алар Түркияга жумуш издөө, саякат кылуу же башка себептер менен сапар кылышкан. Расмий түрдө Сирияга барган күндө да, буга мыйзам менен тыюу салынган эмес эле. Демек, Назарбаев бийлиги мыйзам боюнча бул мужахид деп шектелип жаткан жарандарын өлкөгө киргизбей коё албайт. Ошондуктан, Назарбаев мужахид деп шектелген адамдарга коомчулукту каршы коймокчу болуп жатат. Ал үчүн керек болсо Куранды тафсир кылып жиберүүгө аракет кылууда.
Түпкүлүгүндө андай эмес. Биз 80-жылдардын аягында ал тургай Афганистандан психикалык жактан бузулуп кайткан 100 миӊдеген жарандарыбыз менен бирге жашап, аларды дагы кайрадан тынч турмушка кайтара алганбыз. Акыйкатта болсо, Афганистан согушунда аларга наркотикалык заттарды бере берип, аларды комубуз үчүн кооптуу адамдарга айландырып коюшкан эле. Аларга афганчылар деген аталыш менен бүгүнкү күнгө чейин кудум баатырлар сыяктуу жөлөк пулдар берилүүдө. Кийинчерээк белгилүү болгондой, алар миңдеген бейкүнөө мусулмандарды өлтүрүп жиберишкен экен.
Сирияга кетип калган жарандарыбыз болсо, анчалык көп эмес. Алардын көпүчүлүгү аялдар жана жаш балдардан турат. Биз алардын пикир жана позицияларын жактабаган күндө да, алардын туйгуларын урматташыбыз керек. Себеби, алардын бир бөлүгү ишениминен келип чыгып, “мусулмандарга жардам беришим важиб” деп жөнөп кетишти. Дагы бир бөлүгү, исламий диярга хижрат кылып жатамын деп ойлоду. Бирок, алардын ар бири, өз өлкөсүндө исламий кадыржамдык таба албагандыгынан жөнөп кетишшти. Демек, проблема өлкөлөрүбүздөгү исламий мухитке жана аны кармап келе жаткан мусулмандарга кысым күчөп кеткендигинде.
Куфр дүйнөсү ошол кезде Түркияга басым өткөрүп, Сирия үчүн кеӊири коридор ачып берди. Кийинчерээк, өзүнө ыӊгайлуу учурда аӊдып туруп, тескерисинче бул коридорго каршы күрөшө баштады. Эми болсо, Шамдагы мужахиддерди ар тараптан ороп алып, Казакстанды коркутуп жатат. Т.а. “кааласам дагы корридор ачып мужахиддерди өз өлкөлөрүнө кайтарып жиберем, кааласам кырып жиберем” деп жатат.
Эми, Назарбаев жана ушул сыяктуу президенттер кезектеги катаны ишке ашырганы турушат. Алар дагы кайрадан исламий мухитке басым өткөрүп, мусулмандарды кысымга алуу иштерин күчөткөнү турушат. Ошондуктан, бул президанттер ИШИМ шылтоосунда баштамакчы болуп жаткан кысымдарга Курандан далилдерди бурмалап келтирип жатышат. Чыныгы кубат ээси болгон 1.5 миллиард мусулманга жагынып, алардын арасынан бир топ мусулмандарды ажыратып алуу менен, аларды шылтоолоп, өздөрүнө жакпаган мусулмандарды коомдон четтетип жиберүүнү көздөп жатышат. Булар куфрдун адвокаттары болуп калышты. Т.а. куфрдун бардык каталары үчүн мусулмандарды күнөөкөр кылышууда. Күнөөкөр кылууга куфр мыйзамдары жетишпей калганда, шаръий нусустардан да пайдаланып жатышат.
