Жихаддык рухту сактап калуу Сириядагы убактылуу башкаруунун эң негизги милдети
Шамдагы (Сириядагы) берекелүү революция үммөттү терең жана түптөн өзгөрүүгө алып бара турган жолду кеңири ачып берди. Бул өзгөрүү аймактык жана дүйнөлүк масштабдагы түптөн өзгөрүүлөргө алып келет. Ал Батыш колонизаторлору жасалма түрдө чийип кеткен чек араларды жокко чыгарат. Батыш бул чек араларды сактап калуу үчүн бардык күчүн жумшап жатат жана мусулмандар ал чек араларды бузууну кыялданбашы үчүн күрөшүүдө. Батыштын, айрыкча Американын, акыркы стратегиясы айрым исламий кыймылдарды өз чек араларында калууга көндүрүү. Бул болсо чындыгында «үммөт» жана «жихад» деген эки негизги түшүнүктү жок кылууга багытталган аракет.
Сирияда Башар Асаддын бийлигинин АКШ каалабаса да кулашына карабастан, Америка азыр өз кызыкчылыгына ылайык жаңы негиздерди түптөө аракетинде. АКШ Асад режимин жылдар бою колдоп, анын кулашын токтотуп турган. Эл аралык жана саясий колдоолорду берип, Шам элине каршы эң жырткыч кылмыштарды жасоого жол ачып берген. Бирок азыр ал, өз кызыкчылыгы үчүн, бул режимге каршы туруучу күч катары көрүнгүсү келип, Асаддын кулашын өзү пландаштыргандай көрсөткүсү келүүдө. Бул үчүн маалымат каражаттарын, аймактагы жана региондогу агенттерин колдонууда.
Азыр Америка Дамасктагы убактылуу өкмөттү эл аралык системага кабыл алдыруу жана аны белгиленген багытка буруу үчүн саясий жана экономикалык басымдарды күчөтүп жатат. Мунун бардыгы санкциялардын коркунучу алдында жүрүүдө. Эл арасындагы революциячыл маанай бул аракеттерге тоскоол болууда, бирок прагматикалык (пайдакор) өтмө бийлик АКШнын сунуштарына жакшы жооп кайтарууда.
Учурда Америка үчүн Сириядагы эң негизги максат жихаддык рухту жок кылуу. Бул рух Сирия элинин жүрөгүнө терең сиңип калды. Бул максатта эң биринчи кадам катары мужахиддерди (четтен келген жихадчыларды) Сириядан чыгаруу темасы АКШнын күн тартибине чыкты. Себеби алар бул жихаддык рухтун, бекем ниеттин жана курмандыкка даярдыктын жандуу мисалы. АКШ Сириянын жаңы бийлигине буларды өлкөдөн чыгаруу үчүн басым кылууда. Бул үчүн аларга саясий жана экономикалык жардам убада кылынууда. Бирок бул өтө кооптуу кадам, анткени бул «жалгыз үммөт» жана «жихад» сыяктуу түпкү түшүнүктөргө каршы багытталган.
Эгер Дамасктагы бийлик бул багытта кадам таштаса, алар өздөрүн амандыкта калабыз деп ойлоп жатышат, бирок биз эскертебиз алар душмандын алдында жылаңач калышат. Себеби бул колонизатор мамлекеттер убактылуу бийликти курал катары гана көрүшөт. Өз максаттарына жеткен соң алар бул бийликти эл менен тикелей кагылышууга салып, анан жок кылып салышат. Мисалга, АКШнын мурдагы Сириядагы элчиси Роберт Форддун бир кезде Идлибде Ахмад Шараны машыктырганын ачык айтканын эстесек болот. Бул маалымат чоң маалымат толкунун жаратып, Сирия бийлиги аны өз сөздөрүнөн кайтуусун талап кылган. Бул окуя Батыштын кандай ыплас жана жийиркеничтүү ыкмаларды колдонуп жатканын жана өз агенттерине кандай ырайымсыз мамиле кыларын көрсөтөт. Американын артынан ээрчип, анын кызыкчылыктарын ишке ашыруу, ислам акыйдасы талап кылган мабдаий позициялардын жоктугу чоң коркунуч. Бул бийликтин эгемендүүлүгүн жоготуп, аны Башардын кулашынан кийинки боштукту толтурчу убактылуу куралга айлантат.
Бүгүнкү күндөгү эң чоң коркунуч мухажирлерди жана ансарларды камтыган жихадчыларды сактап калуу маселесине байланыштуу. Бул маселе боюнча бир да баш тартуу болбошу керек. Мусулмандардын арасында эч кандай айырма жок. Жер да, дин да Аллахтыкы, араб менен ажемдин ортосундагы айырма да такыбалыгында гана. Аллах Таала бизге революция жана жихад жолунда жүз миңдеген жоокерлерди берди. Алар оор шарттарда да күрөшүүгө жөндөмдүү, партизандык согушту мыкты өздөштүргөн, эгер туура пайдаланып, колдоого алынса, бул күч бир нече топ менен эле бүтүндөй мамлекеттерди кулата алышы жалган эмес. Эгерде буларды мамлекет тарбиялап, машыктырып, курал менен камсыз кылса, алар үммөттүн алдындагы кошуундун алдыңкы саптарында боло алышат.
Тажрыйба көрсөткөндөй, адаттагы армиялар партизандык согушка туруштук бере алышпайт. Батыш азыр бул армияларды “улуттук” деген желе менен кайрадан калыптандырууга аракеттенүүдө, бирок максат — өз алдынча чечим чыгара албаган, жеңилип калууга жана багынып берүүгө даяр армиялардын болуусу. Ошондуктан жихадчыларды сактап калуу жана аларды партизандык бирдиктерге бөлүү өлкөнү коргоонун жалгыз кепилдиги. Ошондой эле аны боштондукка чыгарып, кеңейтүүнүн, колонизаторлор чийип кеткен улуттук чек аралардан чыгуунун жолу.
Ислам үммөтү өзүнүн динине, элине жана ыйыктыктарына жардам берүү үчүн Шам кайрадан өз миссиясын баштай турган күндү чыдамсыздык менен күтүп, ал күндү эңсеп турат. Эгерде Шариатка негизделген жана Ислам үчүн чын ыкластан аракет кылган чыныгы лидерлик пайда болсо, андай учурда дүйнө жүзүндөгү мусулмандардан кеңири колдоо табат жана албетте, Шам буга толук жөндөмдүү.
Азыркы эл аралык капиталисттик түзүм тышынан таасирдүү көрүнсө да, чындыгында начарлап, кыйроо алдында турат. Үммөттүн ичиндеги кайноо жана нааразычылык да бул системанын жана анын куралдарынын кулашын жакындатып жатат. Ошондуктан, Сириядагы убактылуу өкмөт ислам дүйнөсүндөгү башка башкаруучуларга окшошуп калуу өзүнө да, революцияга жана анын курмандыктарына да апаат алып келерин түшүнүшү керек. Мусулман калктар өз башчыларынан тажап бүттү жана чыныгы өзгөрүүнү алып келүү үчүн аларды кулатууну көздөп жатат.
Кимде-ким бул чындыкты көрбөй, кылмышкер башкаруучулар өздөрүнүн санариптик армиялары аркылуу түзгөн жалган маалымат аурасына ишенсе, анда ал чоң тузакка түшкөн болот. Анткени мусулмандар өз башчыларынын кыянатына, колонизаторлордун кызматында жүргөнүнө, Исламга жана мусулмандарга каршы болгон согуштарга катышканына чыдай албай калды. Өзгөрүү процесси Аллахтын уруксаты менен уланууда жана ал өз жыйынтыгына т.а. Ислам үммөтүнүн биримдигине, толук азат болуусуна жана Нубувват жолундагы халифалыкты кайра тикелөөгө алып келет. Бул мусулмандардын чыныгы саясий долбоору. Анын белгилери азыр эле көзгө көрүнүп калды. Анын убагы келип, мөөнөтү жакындап калды.
Үммөттөгү чын ыкластан жихад кылган мужахиддер ушул халифалык долбоорунун жардамчылары жана аскерлери болушу керек. Алар зулум ээлерине багынуудан баш тартып, бекем турушу зарыл. Себеби Аллахтын убадасы чындык. Ал мындай дейт:
﴿وَعَدَ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً﴾
«Алла силерден ыйман келтирген жана жакшы амалдар кылган заттарга, кудум илгери өткөн (ыйман-ишенимдүү) заттарды (жер жүзунө) халифа өкүмдар кылгандай, аларды да жер жүзүнө халифа – орун басар кылууну жана алар үчүн Өзү ыраазы болгон (Ислам) динин, үстөм-бекем кылууну, ошондой эле аларды (Меккеде көргөн) коркунучтарынан кийин, (Мадинада) тынтык-бейпилдикке бөлөп койушун убада кылды». (Нур сүрөсү, 55-аят).
Роя гезити
Ахмад Муаз
