Жээнбек Кулубаев: Бизде Россия менен кызматташпай койгудай тоскоолдуктар жок
Кабар: Кыргызстандын тышкы иштер министри Жээнбек Кулубаев батыш тараптан санкциялар кириши мүмкүн делип жаткан сөздөргө карабастан, Кыргызстандын Россия менен кызматташтыгында анчалык деле көйгөйлөрдү көрбөгөнүн билдирди. Бул тууралуу ТИМ башчысы «Россия 1» телеканалынын журналистине айтты.
“Биз стратегиялык өнөктөшпүз. Биздин кызматташтыгыбыз үчүн эч кандай тоскоолдуктар жок. Биздин батыштагы өнөктөштөр санкциялар болушу мүмкүн дешүүдө, бирок биз деле өз эрежелерерибиз менен баратабыз да жана андай деле көйгөйлөр жок”, – деди Кулубаев.
Буга чейин, президент Садыр Жапаров Россиянын Мамлекеттик Думасынын Федералдык Жыйынынын Төрагасы Вячеслав Володин менен жолугушууда Кыргызстан Россия менен соода-экономикалык мамилелерди чыңдоого жана өнүктүрүүгө өзгөчө маани берерин айткан.
Британиянын “The Economist” журналынын маалыматына таянсак, ЖККУ жанан ЕАЭБге мүчө Кыргызстан “Россиянын достору” рейтингинде үчүнчү катарга чыккан.
Комментарий: Борбор Азия республикалары, анын ичинде, Кыргызстан да азыр балка менен дөшүнүн ортосунда калды. Бир тараптан Путин башында турган орус расмийлери басым өткөрүп, коркуткан билдирүүлөрдү берип жаткан болсо, башка тараптан аймактагы өлкөлөрдү АКШ башында турган Батыш мамлекеттери Россияга салынган санкцияларды сактоого мажбурлап жатышат.
2022-жылдын 22-декабрында Москвада “Валдай” дискуссия клубунун иликтөө борбору уюштурган “Борбор Азия жана Украина кризиси” темасындагы конференцияда РФ тышкы иштер министрлигинин өкүлү Александр Стерник Кремлдин Борбор Азия республикаларына карата саясатын “стратегиялык сабырдуулук” деп атап, аймактагы мамлекеттерди Россияга карата киргизилген эл аралык санкцияларды сактоонун акыбеттеринен эскерткен.
Ошондо Стерник: “Керек болсо, алардын мамилени жыйыштырууга жасаган ишараты да ушундай бир оор экономикалык кесепеттерге алып келиши мүмкүн. Андай чыгымдарды кожоюндардын кенемте төлөө убадалары да жаба албайт”, – деп коркуткан.
Өз кезегинде, АКШ каржы министринин финансылык кылмыштарга каршы күрөш боюнча орунбасары Элизабет Розенберг менен соода министринин орунбасары Мэтью Аксельрод апрель айынын аягында Кыргызстанга келип, өкмөт өкүлдөрү жана Улуттук банктын жетекчилиги менен Москвага салынган санкцияларды кыйгап өтүү жолдорун токтотуу боюнча жолугушууларды өткөрүшкөн. Британиянын Тышкы иштер министрлигинин санкциялар боюнча директору Дэвид Рид да 26-28-апрель күндөрү Бишкекте болуп, Москвага каршы киргизилген санкцияларды ишке ашыруу боюнча жергиликтүү бийлик жана ишкерлер менен жолуккан. О.э. Евробиримдиктин санкциялар боюнча атайын өкүлү Дэвид О’Салливан Борбор Азия сапарын Кыргызстандан баштап, 28-мартта Бишкекте өткөрүлгөн бирифингде Евробиримдиктен Борбор Азиядагы Россияга өнөктөш өлкөлөргө товарларды сатуу 300% чейин өскөнүн, санкцияны колдобогондор Россиянын санкцияларды кыйгап өтүүсүнө көмөктөшпөшү керектигин айткан. О.э. ал Россия менен мамилени улантып жаткан аймактагы мамлекеттер “көйгөйлөргө дуушар болушу мүмкүндүгүн” эскертип: “Силердин импортко талап жана керектөө өстүбү, же бул товарлар Росияга реэкспорт кылынып жатабы, ушуну билмекчибиз. Акыркы абал көйгөйлөрдү келтирип чыгарышы мүмкүн” , – деген эле.
Расмий маалыматтарга ылайык, 2022-жылдын аягына келип Евробиримдиктен Кыргызстанга товар экспорту 300 пайызга, алдыңкы технологиялар жана эки тараптуу максаттуу товарлар экспорту болсо 700 пайызга өскөн.
Абдурахман Адилов
