Жөөттөр Рамазан айында кайрадан палестиналыктарга кол салууда
Баскынчы жөөт вужуду ыйык Рамазан айында Аксо мечитинин айланасында рейд жүргүзүү шылтоосу менен мусулмандарга кол салды. Баскынчы “израил” күчтөрү дүйшөмбүдөн бери үч жолу катары менен кол салуу уюштурду. Натыйжада эки мусулман шахид болуп, 350 киши кармалып, ондогону жаракат алды. Интернетке чыккан маалыматтардан “израил” полициясы кулак тундуруучу жана көздөн жаш агызуучу гранаталарды, резина окторду колдонуу менен мечит ичиндеги мусулмандарды күч менен чыгарганын көрүүгө болот. Ашынган кылмышкерлер муну менен эле чектелбей, жараат алгандарга медициналык жардам көрсөтүлүүсүнө да тоскоолдук кылышууда.
Ар жылы Рамазан айында палестиналыктарга кол салууну адатка айланткан баскынчы жөөт бийлиги, бул ирет өкмөт башчы Нетаняхунун кызыкчылыгын ишке ашырууда. Сот реформасы айынан калктын нааразылыгына дуушар болгон Нетаняхунун өкмөтү коомдук пикирди Палестина маселесине буруу аракетин кылууда. Өткөн жумада 600 миңден ашуун демонстрант көчөгө чыгып, жаңы реформага каршылыгын билдирген болчу.
Белгилүү болгондой, Нетаняху өкмөтү Байдендин учурдагы админстрациясы менен келише албай келет. Мындан улам, АКШ март айында Башкы штабдын жетекчиси Марк Милли менен Коргоо министри Лойд Остинди Нетаняхуга басым өткөрүү үчүн жиберген. Алар “израилди” Ортоңку Чыгышта келишпестиктерге жол ачкан аракеттерин токтотууга, айрыкча, Иран менен согуш аракеттерин токтотууга чакырышты. Буга стратегиялык жактан АКШнын Орусия жана Кытай менен алек болуусу себеп болууда.
Палестина маселеси мусулмандар үчүн маанилүү, акыйдага тиешелүү маселе болуп эсептелет. Себеби, мусулмандар үчүн ыйык эсептелген эки кыбыланын биринчиси, эки харамдан кийин үчүнчүсү болгон Акса мечити дүйнөдөгү эң төмөн, эң паскеч нажас яхудийлердин баскыны астында калууда. Ал эми, мусулмандардын Батышка малай акимдери кожоюндары менен тил бириктирип, Үммөттүн акыйдага тиешелүү ушул маселесин катардагы бир аймактык маселеге айландырууга аракет кылып келишет. Ар сапарында, куру сөз менен каралоодон ары өтө алышпайт. Тескерисинче, иш жүзүндө баскынчы жөөт вужуду менен кызматташтыктарын расмий макамга чыгарууга аракет кылышууда. Ислам өлкөлөрүнүн кыянатчы акимдери куфр жетекчилери менен канчалык тил бириктирбесин, мусулмандар эч качан Куддустан баш тартышпайт. Анткени, ал Исламий жер болуп, аны кайтарып алуу важиб. О.э. ал жер Аллахтын уруксаты менен албетте кайтарып алынат. Бирок, мусулмандар үчүн акыйдага тиешелүү жана жихадий маселе болуп эсептелген Куддус маселеси эл аралык токтомдор жана кыянаттык келишимдер аркылуу чечилбейт. Мындай абалда яхудийлерге эс-учун жогото турган соккуларды берүү жана аларды түп-тамыры менен сууруп таштоо үчүн Куддуска эр жүрөктүк менен бастырып бара турган армияны аттандыруу керек. Ал эми бүгүнкү күндө ыйык жерди яхудийлерге кош колдоп тапшырууга даяр турган Ислам өлкөлөрүнүн башчыларынан мындай иш күтүлбөйт. Анткени, бул башчыларга яхудий вужудун мусулмандардан коргоо милдети жүктөлгөн. Мындан тышкары, алар жихадды алда качан эле жокко чыгарышкан. Алар яхудийлерге каршы саясий вужуд катары күрөшүүнүн ордуна “алыстан сөгүп качуу” жолун тандашкан. Ошондуктан да бул коркок яхудийлер бир топ кайраттанып, мусулман калкты өлтүрүү, азаптоо жана куугунтуктоодо эч кимден коркпой жатышат. Эң өкүнүчтүүсү, бул кылмыштар дүйнөнүн көз алдында, бир жарым миллиарддан ашуун Ислам Үммөтүнө карата бир ууч паскеч яхудийлер тарабынан ишке ашырылууда.
Жыйынтыктап айтканда, Аль-Акса маселесинин чечими Аллахтын китебинде жана Расулуллах ﷺдын сүннөтүндө ачык баяндалган. Ал чечим – яхудийлерди ыйык жерден шыпырып салуу. Мусулмандарда яхудийлерге эле эмес, керек болсо алардан башкаларына да каршы күрөшүү үчүн материалдык жана моралдык кубат жетиштүү. Болгону бул жердеги проблема – бул жаатта чечим кабыл алуу укугу мусулмандардын колунда эместигинде. Мусулмандарды мындай укуктан малай акимдер ажыратып коюшкан. Ал-Акса проблемасын түптөн чечүү жана яхудий вужудун жок кылуу үчүн яхудийлердин коргоочулары болуп эсептелген малай акимдерди түп-тамыры менен сууруп таштап, булардын ордуна бардык Ислам аскерлерин бириктире турган Халифаны тикелөө важиб. Бүгүнкү күндө мусулмандардын башына жаап жаткан балээлерден кутулуунун мындан башка жолу жок!
Мумтаз Маверанахрий
