بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Яхудийлердин октору Фалестинге, көздөрү Аксага каратылган!
Доктор Ибрахим Тамимий
Хизб-ут-Тахрир–мубарек Фалестиндеги
маалымат бөлүмүнүн мүчөсү
Яхудийлердин жасалма «Маъбад тоосунун көзөмөлчүлөрү» жамааттарынын жарыясында «Акса мечити ортосунда, негизинен, улуу Куббаи Сахра мечитине туташкан Куббаи Силсила мечитинде курмандык кылынып, курмандыктардын каны жана күлү чачылары» айтылды. Бул жылы ушул пасха майрамдарын мубарек Акса мечитинде белгилөөнү тартиптештирген бул жамааттар Аксада кыла турган курмандыктарынын күлүн чачууга даярдык көрүп, Барок майданынын түштүгүндөгү Кусури Умавий майданында эки чатыр курушту.
«Маъбад тоосунун көзөмөлчүлөрү» жамааттары курмандыктардын канын жана күлүн чачуу ырасымын канчалык ийгиликтүү ишке ашырганына… ушул ырасымдар жарыя кылынгандай ашкере же жашыруун ишке ашырылышына же бул иш-чаралар тыюу салынган же аларга тоскоолдук кылынган учурда колдонула турган пландар түзүлгөнүнө карабастан, жарыянын өзү Акса мечити үчүн кезектеги яхудийлештирүү кадамы болуп эсептелет. Бул кадам мурунку кадамдарга байланыштуу. Мурунку кадамдар буга чөйрө жараткан. Айрыкча, 2021-жылы 5-октябрда яхудийлердин «магистратура соту» чыгарган токтомдо яхудийлерге Акса мечитинде ибадат кылууга уруксат берилген. Т.а. бул нерсе көчмөн яхудийлерге Аксада бардык талмудий ибадат жана ырасымдарын аткарууга кызмат кылат. Арийне, алардын «Акса мечити яхудийлердин ибадат жайы, ал жерде имарат куруу жана айкел орнотуу гана калды» деген сөздөрүнүн бекемделишине алып келет.
Яхудийлердин Аксага көз алайтып, ал жерде айкел орнотуу арзуулары жакында пайда болгон жаңылык эмес. Бул алардын 1967-жылы 7-июнда Аксага бастырып кирип, Куръандарды өрттөп, Куббаи Сахрага байрактарын илишкен жана мусулмандарга намаз окууга тыюу салып, ачкычтарды тартып алышкан убактан бери бар. Бирок, саясий шарттар, алардын татаалдыгы жана Аксага карата назиктиги, кала берсе, Батыштын саясий долбоорлору, талаптары, жергиликтүү жана регионалдык тартип-эрежелер бул арзууларын ишке ашырууга тоскоолдук кылып келген. Ага карабастан, яхудийлер Куддуста жана анын байыркы шаарчасында басым өткөрүү, яхудийлештирүү, көчүрүү жана Аксага жылжып кирүү үчүн бардык мүмкүнчүлүктөн пайдаланууда. Алар баскычма-бачкыч болгон максаттарынын кээ бирин жүзөгө чыгарышты, ал тургай, акыркы жылдарда аларга белгилүү бир фактор жана шарттар жаратылып, кадамдарын ылдамдатышты о.э. бул планда алардын назарындагы чоң максатка т.а. Акса мечитин бөлүү жана ал жерге айкел куруу үчүн ылдам кадамдарды ташташты.
Акыркы жылдарда яхудийлер айласындагы шарт алардын Акса мечитине тиешелүү пландарын ишке ашырууга аракеттендирүүчү күч болду. Мисалы, Куддус алардын «мамлекетинин» борбору деп жарыяланды, АКШ элчилиги ошол жерге көчүрүлдү, Акса мечити саясий расмий түрдө Жабали маъбад (ибадат тоосу) деп аталган жана үч дин үчүн мүмкүнчүлүк берилди. Ошондо Трамптын келишиминде «Түрдүү ишенимдеги адамдар Жабали маъбадда өз динине толук ылайык келген ибадат кылуулары керектиги» баса белгиленди. Кийин яхудийлер менен мамилелерди нормалдаштыруу келишимдери яхудийлер өздөрү да күтпөгөн таризде ылдамдап, бул иште араб мамлекеттеринин өкүмдарлары алардын кучагына кирүүгө шашылышты, жакындагы Негев саммитинде болгондой. Бир учурда ушул өкүмдарлар аскерий, коопсуздук жана маданий тармактарда яхудийлер тарабында туруп, мүмкүнчүлүк эшиктерин ачып беришти жана яхудийлердин мубарек жердеги яхудийлештирүү, көчүрүү, өлтүрүү жана ойрон кылуу иштерине жардам берип келишти. Анын үстүнө, Фалестин администрациясы яхудий вужудуна тизелеп, анын коопсуздук коргоосуна жана куурчак администрациясына айланууга чын көңүлдөн ыраазы болду. Бул администрация, ал тургай, яхудийлердин Фалестин мамлекети тикеленишине убада берилген жерлерде да турак-жай куруп жатышканына карабастан, өзүнүн малайлык ролунда бекем болууда. Мына ушундай шартта яхудийлердин ичинде сол канат экстремисттик партиялардын таасири жана аброю, дээрлик толук өкүмдарлыгы күчөп жатат. Ал тургай, азыркы өкмөт бийликте узакка турууда ушул экстремисттик партияларга таянып калды. Акыйкатта болсо, Ликуд жана анын лагери өкмөттүн сыртында! Бул партиялар Акса мечитинде айкел орнотуу зарылдыгына ишенишет жана муну ынтызарлык менен күтүшүүдө. Алардын диний базалары Аксаны яхудийлештирүү жана тебелеп-тепсөөгө өтө ынтызар. Акыры, бул үчүн эл аралык, регионалдык жана жергиликтүү колдоолорду алып жатышкан болсо. Ошол эле учурда, бу сол канат партиялар мусулман калктардын Фалестинде жана Куддуста болуп жаткан ушунча кылмыштарга карабастан өз өкүмдарларынын саткындыктарына жана яхудийлер менен мамилелерди нормалдаштырууларына карата алсыз реакция билдирип жатканына да күбө болушууда. Ошондуктан, бул партиялардын Акса мечитинде курмандык союп, абалды өзгөртүүгө катуу умтулуп жатышканы табигый.
Бүгүн яхудийлердин Акса мечитине карата аракеттери өтө кооптуу, эгер мында ийгиликке жетишсе, эртең кадамдарын дагы да тездетишет. Бүгүнкү күндөгү кадамдарына кечеги күн чөйрө жаратты… Бир ай мурун талмудий ибадаттарын ишке ашырууга уруксат берилген жана Уммат тарабынан бир да реалдуу реакция болбогон. Бүгүнкү бул кадамдарынын артынан эртеңки кадамдарын ташташат жана ушул таризде токтобой жийиркеничтүү максаттарына жетишүүгө урунушат. Мында яхудийлердин бир аз этиятчан жана экиленүү менен аракеттенип жатышканы сезилип турат. Себеби, алар ушул жийиркеничтүү аракеттери да, көчмөн яхудийлердин эсепсиз аракеттери да мусулман өлкөлөрүндөгү абалды жардырып жиберишинен коркушууда. Союздаштары болгон мусулман малай өкүмдарларга бул жарылуунун кооп туудурушунан же аларды туңгуюкка кептешинен кабатырланышууда. Айрыкча, Куддус калкы бекем туруп, Акса мечитин коргошу, 2017-жылы яхудийлердин электрондук дарбазаларынан үстөм келиши о.э. 2019-жылы Рахмат дарбазасында намаз окушу сыяктуу бир катар окуялар яхудийлерди коркутууда. О.э. бүгүнкү күндө мубарек жердеги окуялар татаалдашып, рамазан айынын башынан бери дээрлик ар күнү мусулмандардын шейит берип жатканы жана бул окуялар кудум жакында яхудийлердин Газа секторуна жасаган чабуулдары сыяктуу мусулман калктарга таасир кылып, алардын исламий туйгуларын аракетке келтирип жатканы… баскынчыларды катуу кабатырга салууда.
Яхудийлер коркок ыплас калк, Акса мечитин бөлүү сыяктуу үлкөн кадамдарды таштоого жол болсун. Бирок, мусулман өлкөлөрүндөгү өкүмдарлардын колдоосу, мусулман калктардын жана армияларынын мындай ачык-айкын кыянаттарга сүкүт кылышы ушул олуттуу жана жийиркеничтүү аракетте яхудийлерге шык берүүдө. Бул чоң коркунучтан эскертүүчү бир сигнал. Ушул себептен улам, Уммат Фалестиндеги окуяларды, Пайгамбары ﷺдын Исра жери чоң коркунуч астында калганын, бул сүкүт жана аракетсиздиктин акыбети канчалык кыйроого алып келишин түшүнүүлөрү керек. Биз ушул макалада ушуларды ачыктоого урунуп, Мухаммад ﷺдын Умматына, Умар ибн Хаттаб розияллоху анху, Халид ибн Валид, Каъка Тамимий, Муътасим, Алп Арслан, Абдулхамид сыяктуу каармандардын Умматы болгон Ислам Умматына алдыда канчалык олуттуу милдет жана фарз турганын көрсөтмөкчү болдук. Бул Куддус жана Аксанын кайрылуусуна лаббей деп жооп берип, тигил саткын режимдерге каршы козголуу жана сансыз армияларды малай өкүмдарларды кулатууга үгүттөө жана аракетке келтирүү фарзы. Расулуллах ﷺдын сахих хадисиндеги ушул кушкабар Ислам Умматына берилген убада:
«لاَ تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى يُقَاتِلَ الْمُسْلِمُونَ الْيَهُودَ، فَيَقْتُلُهُمُ الْمُسْلِمُونَ حَتَّى يَخْتَبِئَ الْيَهُودِيُّ مِنْ وَرَاءِ الْحَجَرِ وَالشَّجَرِ، فَيَقُولُ الْحَجَرُ أَوِ الشَّجَرُ: يَا مُسْلِمُ يَا عَبْدَ اللهِ هَذَا يَهُودِيٌّ خَلْفِي، فَتَعَالَ فَاقْتُلْهُ، إِلاَّ الْغَرْقَدَ، فَإِنَّهُ مِنْ شَجَرِ الْيَهُودِ»
«Мусулмандар яхудийлерге каршы согушуп, аларды өлтүрмөйүнчө Кыямат болбойт. Ал тургай, яхудий тоо-таш жана бак-дарактын артына жашынып алса, таш же дарак да тилге кирип: «Эй мусулман, эй Аллахтын пендеси, мына яхудий, атымда жашынып алды, кел аны өлтүр», – дейт. Биргана гаркад дарагы андай дебейт. Себеби, ал яхудийлердин дарагы».
Роя гезити, №387, 2022-жыл, 20-апрель.
