بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Муслима аял Ислам мамлекетин кантип тикелейт?
Устаз Баан Жамал
Хизб-ут-Тахрирдин Борбордук маалымат бөлүмүнүн мүчөсү
Расулуллах ﷺ айтат:
«إِنْ قَامَتِ السَّاعَةُ، وَفِي يَدِ أَحَدِكُمْ فَسِيلَةٌ فَلْيَغْرِسْهَا»
«Кыямат башталып, кимде-ким курма көчөтүн отургузуп жаткан болсо, тезинен отургузуп калсын».
Босня жана Герцоговинанын биринчи президенти Али Иззатбекович¹ мындай деген: «Мусулманда эки гана жол болот, үчүнчүсү болбойт: дүйнөнү өзгөртөт же өзгөрүүгө тоскоолдук кылбайт».
Макаланы «Муслима аял Ислам мамлекетин кантип тикелейт?» деп атадык. Аял киши жана анын турмуштагы орду дагы эле талаштуу о.э. динибизди жек көргөндөр динге күмөн ойготкон маселе болуп калууда. Ошондуктан, бул тема бизге муслима аял Ислам мамлекетин кантип тикелешин, мамлекетте аял кишинин орду кандай экенин билебизби деген суроолорду ортого салууда. Аллах Таала айтат:
﴿وَيُعَلِّمُكُمُ اللّهُ﴾
«Аллах силерге билдирет» [2:282]
Биз Уммат экенбиз, Аллах Таала:
﴿اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ﴾
«Роббиңдин наамы менен окугун» [96:1]
деп айтууда. Демек, биз туура түшүнө албаган же зээндерден чыгып кеткен бардык нерсени Куръандан окуп үйрөнөбүз.
Адам дүйнө турмушу жөнүндөгү о.э. алардын дүйнө турмушунан мурунку вужудга жана дүйнө турмушунан кийинки турмушка байланыштуу экендиги жөнүндөгү пикир менен ойгонот. Демек, ойгонуу бул ушундай бир казандагы пикирдин мөмөсү болуп, Уммат бул казанда мафкура негизинде тапталып, ушул мафкуранын булак болушуна ыраазы болот. Исламда кайрыла турган булак – Расулуллах ﷺ бизге калтырган мурас. Эгерде Аллахтын Китеби жана Расулунун сүннөтү болгон бул мурасты бекем кармасак эч качан адашпайбыз.
Уммат Аллахты Роббим, Мухаммад ﷺды набийим жана пайгамбарым деген ыйманынан келип чыгып, анын иштери ушул акыйдага ылайык башкарылат деп түшүнүүдө. Саясат – өлкөнүн ичиндеги иштерге жетекчилик кылуу, сырттагы алакаларды тартиптештирүү о.э. башкаруучулар менен башкарылуучулар ортосундагы байланыш. Т.а. саясат – адамдардын иштерин башкарып, турмуш шарттарын жакшыртуу. «Адамдар башкаруучусуз, анархия негизинде түзүлбөйт» деген сөз бар.
Көрүнүп тургандай, мына ушундай акыйдага ээ аял саясий аракеттин борборунда турат. Чындыгында, аял киши Пайгамбарыбыздын заманынан тартып Халифалык кулатылганга чейин эч кандай тоскоолдуксуз саясий иш-аракет менен алектенип келген о.э. коомдун бир бөлүгү катары активдүү жемиштүү аракет кылган. Ал жоопкерчилигинеё жүктөлгөн вазыйпаны сезип, жооптуу катары о.э. коомдогу жана коомду ойготуудагы өзүнүн ролу туурасында эсеп күнүндө жооп беришин баамдап аракет кылган.
Аллах Субханаху аялдын да, эркектин да жоопкерчилигине саясий иш-аракет кылуу вазыйпасын жүктөгөн. Бардык саясий иштер боюнча жүктөлгөн шаръий вазыйпага экөөсү тең жоопкер. Болгону өкүм жүргүзүү ишин Аллах – Өзү билген хикматка ылайык – эркек кишиге таандык кылды. Ошондуктан, аял киши аткаруучу вазир болушу же казы болушу мүмкүн. Уммат межлисинде иштеп, акимди тергеп-тескеши жана саясий иштерде адамдардын өкүлү болушу, шайлоодо добуш бериши, шайланышы, маъруфка буйруп, мункардан кайтарышы жаиз. Тергеп-тескөө, чындыкты ачык сүйлөө, маъруфка буйруп, мункардан кайтаруу сыяктуу бул иштердин кээ бирлери мубах болсо, кээ бирлери фарз айн. Ушундай бир кээ бир фарз кифая иштер да бар, аял киши аларды аткаруу менен жамаатын күнөөдөн куткарат, пикирий күрөш алып баруу, залимдердин Умматка каршы тил бириктирүүсүн ачыктоо, Исламды үйрөнүү жана аны башка аялдарга үйрөтүү сыяктуу.
Бүгүн баарыбыз тикелене турган рошид Халифалык мамлекетине умтулуп, анын белгилеринин кушкабарларын көрүп жатканыбызда, биз аял катары аракет кылып, Расулуллах ﷺ бизди «شَقَائِقُ الرِّجَالِ Эркектердин бир туугандары» деген баасына ылайык болушубуз керек. Себеби, Халифалык мамлекети баарынын мамлекети. Тикеленишинен мурда ал үчүн аракет кылуу жана тикеленгенден кийин таянычтарын бекемдөө эркектер сыяктуу эле биздин да милдетибиз. Кайсыл аял фикх үйрөнүүдө факиха деп аталган Аиша разияллаху анха энебиздин кыздарынанмын, же «Мен аялдардын өкүлүмүн» деген Умму Салимдин кыздарынанмын, же болбосо зихар аяттары түшүшүнө себеп болгон жана өзүнөн кийинки аялдарды эрлери тарабынан зихар кылынышынан куткарган Хавланын кыздарынанмын деп билсе, Исламдын улуу бир эшиги алдында турганына күбө болот. Анткени, келе жаткан Ислам мамлекети биз бардык күчүбүз менен Аллах Субханахуга калыс аракет кылышыбызга муктаж, биз да Кыямат күнүндө Исламга жардам берип, аны жардамсыз калтырбаган адамдардын катарында бололу.
Батыш аял киши хижабсыз, эркектер менен аралашкан көрүнүштө белгилеп берди, аялдын саясий иш-аракетин экрандарга жасанып чыгып, заңгыраган мейманканаларда эркектер менен аралашып жүргөн, мамлекеттерге сапар кылып, эл аралык уюмдарга кирген көрүнүштө сүрөттөдү. Аял киши жана саясий иш-аракет дегенде көпчүлүктүн оюнда мына ушул сүрөт көрүнөт!
Бирок, аял кишинин жашоосунун ар бир бөлүгүн толук сүрөттөп, ага өтө этибар берген Ислам аялдын коомдук иштерге катышуусуна уруксат берген, бирок аял киши катары көрсөтүү үчүн же эркек менен тең күрөшүүчү экенин далилдөө максатында уруксат берген жок. Балким, Исламда аял кишинин коомдо катышуусунан максат – анын жемиштүү таасир кылышын жана күчтүү катышуусун камсыздап, коомду Ислам негизинде ойготууга аялдын да салым кошуусун көздөдү. Расулуллахка биз үчүн да таалим алганы бир күн бөлүңүз деген аялдар, убакыттын өтүшү менен Умардын алдында турушту жана аны аялдардын махр укуктары туурасында тергеп-тескешти. Алар аялдык затынан эмес, балким, шаръий өкүмдү коргоп ушундай кылышты. Акыйкатты ачык айтуу керек болгондо Батыш коомундагыдай, парламенттен орундарды алып кийин айтылбайт!
Батыш Малала Юсуфзай жана Таваккал Карман сыяктуу мусулман өлкөлөрүнөн бир нече аялдардын көңүлүн таап, алар менен келишип алды. Келишүү боюнча Батыш бул аялдарга акча, кызмат берди, коомчулуктун этибарын аларга каратты, мунун акысына алар Батыш идеологиясын үгүттөшүүдө. Батыш муслима аялдын саясат менен алектенбешин, алектенсе да анын саясатынан чыкпашына аракет кылып калды.
Ошондуктан, бүгүнкү күндө муслима аял Халифалык мамлекетин тикелөө баскычында өтө маанилүү эшиктин алдында турган соң, Исламды бузуп көрсөтүү аракеттерине каршы калкан болушу керек. Аял ушул аркылуу башкаларга аялдын ролу канчалык маанилүү экендигин, муслима Ислам менен канчалык өнүгүшүн көрсөтүшү лазым.
Бир аял Жавхарийдин «Сихах» китебинен нуска көчүрүп, китептин акырында «Ким менин ушул нускамда кемчилик көрсө, кечирим сураймын, мен оң колум менен жазып, сол колум менен баламды терметтим» деген. Бул сыяктуу мисалдар бүгүн даъват дүйнөсүндө өтө маанилүү. Бир күнү Хизб-ут-Тахрирдин Борбордук маалымат бөлүмүнүн аялдар жааты конференция өткөрүшү керек эле, конференцияны сүрөткө алуу иши бир индонезиялык сиңдибизге жүктөлгөн болчу. Капыстан конференциядан бир күн мурун сиңдибиздин көзү жарып калды. Карагыла, ал ушундай үзүрүнөн пайдаланбады, балким, бир күндүк наристесин калтырып, конференцияга келди жана өз вазыйпасын аткарды. Бул бийиктиги асманчалык болгон убада-шерт! Биздин аялдар канатында ушундай аракет кылган лидер эже-сиңдилерибиз бар, алар конференциянын даярдыгын көзөмөлдөөдө уктоону да унутуп эмгек кылышат. Аллах алардан ыраазы болсун жана татыктуу сыйласын!
Ислам мамлекетине ушундай изденүүчү саясий аялдар керек, алар Батыштын тешигине бармагын бир да чактырышпайт, анын айла-амалдарын жана тузактарын түшүнүп жетип, бир да демилгесине ыраазы болушпайт, аялдар маселесинде тыгыштырып жаткан конференцияларын данек сыяктуу түкүрүп, ал тургай, айла-амалын өздөрүнө ыргытышат. Ислам мамлекетине ушундай ийгиликтүү маалымат каражатынын кызматкерлери керек, алар даъватты мыктылык менен жайышат, экрандарга Ислам акыйдасы негизинде чыгышат, ал жерлерде маалыматты феминизациялоо же аялдардын орундарын көбөйтүүү ниетинде эмес, балким, экрандарды минбар деп эсептешет. О.э. Ислам мамлекетине ушундай калыс энелер жана жубайлар керек, аскер катары, жетекчилерди тарбиялашат, даъват майдандарына эр кишилерди өстүрүп чыгарышат. Бул эр кишилер алардын артында аларды коргоп жаткан жана башка согуш майданында күрөшүп жаткан эже-карындаштары бар экенинен көңүлдөрү кадыржам болот. Дагы бул мамлекетибизге ушундай факиха жана аалым аялдар керек болот, Аиша энебиздин ушул кыз неберелери о.э. Шам менен Умм Дурмандын аялдары менен Аллахтын дини корголот.
Имам Ахмад рахимахуллахтын «Силер унчукпасаңар биз да унчукпайбыз!» деген сөзү бар. Ал ушул сөздү «Сен Куръан Аллахтын каламы» деген сөзүңдөн тыйылгын дешкенде айткан. Т.а. имам Ахмад силер «Куръан махлук» деген сөздү токтотсоңор, биз да «Куръан Аллахтын каламы» деген сөзүбүздү токтотобуз деген. Ислам мамлекети үчүн да Батышка силер унчукпасаңар биз да унчукпайбыз деген калыс аялдар керек.
Эй муслима аялдар!
Халифалык мамлекетин тикелөө вазыйпасын аткарууга бүгүндөн тартып даярдангыла жана Аллахка калыс ниетте болгула. Ушундай кылсаңар, бул эртең мөмөсү даамдуу тамыры терең бакка айланып, Кыямат күнүндө сооптор таразасына кошулат.
Ар бир калыс адам болгон мүмкүнчүлүгү менен аракет кылышынын учуру келди:
﴿وَفِي ذَلِكَ فَلْيَتَنَافَسِ الْمُتَنَافِسُونَ﴾
«Ошондуктан, мелдешүүчүлөр (мына ушундай түбөлүк ниъматка жетүү жолунда) мелдешсин»
[83:26]
Роя гезити, №329, 2021-жыл, 10-март.
Трамптын жаңы аймактарды кошуп алуу тууралуу билдирүүсү токой мыйзамынан кабар берет 20-январда ант берип, кайрадан…
Бисмиллаахи рахмаанир рахиим Асыл хадис менен Адам досунун динине ээрчийт Урматтуу бир туугандар “Асыл хадис…
18 жашка чыга электерге никеге турууга толук тыюу салуу сунушталды Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция…
Кыргызстан күч түзүмдөрү Хизб жигиттерин адамгерчиликсиз кыйноолорго алууда Кыргызстан күч түзүмдөрү УКМК башчылыгында 26-ноябрь күнү…
Доктор Кунайбинин Сириядагы акыркы кырдаал тууралуу билдирүүсү Доктор Ияд Кунайби Сирияда жүз берген окуялар жана…
Мамлекеттик карыз жети миллиард долларга жакындады 2024-жылдын 30-сентябрына карата Кыргызстандын мамлекеттик карызы 6 млрд 617…