Чүй областында болгон жолугушуулардын биринде Кыргызстандын атайын кызматынын бир кызматкери жергиликтүү калкты мамлекетте террордук операциялар болушу мүмкүндүгүнөн, айрыкча Канттагы Россиянын аскерий базасы биринчи бутага айланышы мүмкүндүгүнөн эскертип өттү.
Мындан тышкары бир катар эксперттердин пикиринче, “Ислам Мамлекети” уюмунун акыркы кездерде Борбор Азияга көӊүл бурушу күчөп, катарына адам тартуу ыкмаларын өзгөртө баштаган.
Күч органдарынын билдиришинче, учурда Чүй областынан Сирияга кеткен жарандардын саны 60тан ашып кеткен. Алардын арасында үй-бүлөсү менен кеткендер да бар.
Чүй областынын казысы Максат Укуев ушуга байланыштуу областта радикализмдин алдын алуу үчүн түшүндүрүү иштери тынымсыз жүргүзүлүп жатканын айтып өттү.
“Чүй областында 370 имам бар. Бардык жерге илимдүү имамдарды койгонбуз. Алардын билимин жогорулатуу үчүн бир айлык, эки апталык кыска мөөнөттүү курстарды уюштуруп, экстремизм-терроризмдин натыйжалары тууралуу лекцияларды окуп берүүдөбүз. Мындан тышкары даъватчыларды да окутуп, билимин жогорулатып жатабыз”,- деди Укуев.
Атайын кызматтын кызматкерлери Чүйдө жергиликтүү калк менен болгон бир жолугушууда расмий Москванын Сирияда жүргүзүп жаткан аскерий операциялары себептүү “ИШИМ” уюму Россиянын Канттагы аскерий базасына чабуул кылышы мүмкүн экендигин эскертип, адамдарды сак болууга чакырды.
Премьер-министрдин коопсуздук маселелери боюнча орунбасары Абдрахман Маматалиевдин айтымында, мындай коркунуч бар экендиги күч түзүмдөрүнө белгилүү.
“Алар (ИШИМ уюму) буга чейин Афганистан сыяктуу мамлекеттерге көӊүл буруп келишсе, акыркы кездерде көбүрөөк ЖККУ уюмундагы мамлекеттерге көӊүл бура башташты. Мындан тышкары, региондон барган адамдарды бири-бирине каршы коюп, идеологиясын өзгөртө башташты. Сирияда “Ислам Мамлекети” уюму Россиянын авиа соккуларынан зыянга тартып жатат, ошол себептен улам бизде эле эмес, Россиянын бардык жердеги аскерий базаларына, түздөн-түз өзүнө этибары күчөп барууда. Муну биз да билебиз, Москва да билет”,- деди Маматалиев.
Диний эксперт Искендер Ормон уулунун пикиринче, ар тараптан кысымга алынышы себептүү “Ислам Мамлекети” террордук уюмунун кирешеси да, адамдык ресурсу да азая баштады. Ошол себептен улам, алардын адамдарды тартуу ыкмасы өзгөрдү.
“Бир тараптан катуу кысымга алынды, чабуулдар көбөйүп бөлүнүп кете башташты. Экинчи тараптан финансылык киреше жолдору жабылып калууда. Ошол себептен улам адамдык ресурстары да азайып кетүүдө. Адамдык ресурстарын толтуруу үчүн ушул кезге чейин колдонгон ыкмаларын өзгөртүп, күчөтүп жатышат. Мындан Борбор Азия мамлекеттери да четте калбайт”, – деди Искендер Ормон уулу.
Туркистон:
Бул сыяктуу пикирий жетектөө ыкмасын ушул максатты ишке ашырууну пландаштырып жаткан тараптар иштеп чыгышат. Т.а. алар жарандарды күтүлүп жаткан жардыруу иштеринин эскерте башташат. Максаты, өздөрү даярдап жаткан ушул сыяктуу операцияларда башка тарапты айыптоо үчүн атайын маалыматтык чабуулдарды күчөтүү.
Бул АКШнын бүт дүйнөдө жүргүзүп жаткан маалыматтык чабуул стратегиясы болуп, Кыргызстан да аны колдонгону жатат, же болбосо АКШнын атайын кызматтарынын маалыматтарына таянып, коркууга түшүп жатышат. Путиндин командасы 1990-жылдары кудум ушул сыяктуу коркутуулардан кийин Россияда бир катар террордук иштерди уюштуруп, Россияда өз режимин пайда кылып алган эле. Кыргызстандын жетекчи катмары да кудум Путин сыяктуу АКШ кеңеш берип жаткан бул ыпылас ыкмадан пайдаланууну көздөп жаткан окшойт. Мусулмандардын атынан бир катар террордук операцияларды уюштуруу менен бир нече курмандыктарды берип, элдин каарын мусулман жамааттарга каршы багыттап жибермекчи болушат. 2015-жылдагы, № 50-абактан 9 туткундун качышы менен башталган операция 14 адамдын өлүмү менен аяктады. Бул операцияны Кыргызстандын күч түзүмү уюштурганы белгилүү болуп калса да, бирок, алардан бирер адам жазага тартылбады.
Эми дагы жаңы жана ыпылас операцияларга даярдык башталып жаткандай. Сак бололу, алар мусулмандардын атынан дагы бир жалган-жалаа иштерди уюштуруу үчүн элди даярдай башташты. Балким АКШ Кыргызстандын жетекчилери менен кызматташып, Россиянын Канттагы авиобазасын чыгарып жиберүү үчүн бир аракет баштап жаткан болушу да мүмкүн. Бирок, алардын ар бир аракет жана максаттары ишке ашырылып жатканда мусулмандардын атынан ыпылас иштерди уюштуруу адатка айланып калды.
Ишенбешибиз керек! Алар бизди бул жалааларга ишендирип алышып, андан кийин иш башташат. Жыйындар, конференциялар жана башка иштер бизди ушул жалаа жана дооматка ишендирүү үчүн жүргүзүлүп жатат. Ишенгенибизге көздөрү жеткенден кийин алар бизди жардыра башташат. Бул иштерди чындап эле мусулмандар кылганына ишендирүү максатында (Түркиядагы акыркы террордук операциялары сыяктуу) пропаганда иштери улана берет. Анда кеч болот, ишенсек да же “№50-абак” окуясы сыяктуу ишенбесек да, эч нерсе өзгөрбөйт.
АКШ балким Атамбаевдин Россия менен мамилеси жаман болуп турганынан пайдаланып – кудум “Ганси” авиа базасын Манас аэропортунан чыгарып жибергендей – Россиянын Канттагы авиа базасын да чыгарып жиберүүнү көздөп жаткандыр. Бирок, анын бул максаты биз мусулмандарды курман кылуу жана бири-бирибизге каршы багыттоо сыяктуу ыпылас иштер аркылуу жүзөгө чыгышы туура эмес.
