Казакстан Мажлиси 2014-жылдын 4-июнь күнү болуп өткөн жыйынында “Экстремизм жана терроризмге каршы күрөшүү маселелери боюнча Казакстан республикасынын айрым мыйзамдарына өзгөртүү жана толуктоолорду киргизүү туурасында”гы мыйзам долбоорун макулдаган эле.
Бүгүн, 3-ноябр күнү Казакстан президенти Нурсултан Назарбаев жогорудагы мыйзам долбооруна кол койду. Жаңы мыйзам долбоору боюнча эми өкмөткө каршы пикир билдирген же Аллахка ыйман келтирип, Аллах түшүргөн мыйзамдар негизинде жашамакчы болгон “экстремист жана террористтерди” дагы да кеӊири жана катуу көрүнүштө куугунтуктоо о.э. узак мөөнөткө камакка таштоо мүмкүнчүлүгү пайда болду.
Соӊку кездерде Назарбаевдин демилгеси менен Казакстан Кылмыш кодексине жаңыдан-жаңы өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилүүдө.
Россия тарабынан ар кандай эл аралык мыйзам жана өлчөөлөрдү теӊсинбестен Крымдын аннексия кылып алынышы Казакстан президентинин тынчын алып койду. Анткени, Казакстандын Россия менен чектеш болгон түндүк аймактарында орус тилдүүлөр көпчүлүктү түзүшөт жана Россия каалаган убакта “өз жарандарын коргоо” шылтоосу менен бул жерде да башаламандыктарды келтирип чыгарышы о.э. каалаган убакта бул аймактарды да “референдум” жолу менен өз аймагына кошуп алышы мүмкүн болот. Мунун алдын алуу үчүн болсо Назарбаев жаза-чараларын күчөтүүдө.
Мындан бир аз мурда т.а. 7-апрель күнү Казакстандын Кылмыш кодексине өзгөртүү киргизилген эле. Жаңы кабыл алынган мыйзам долбооруна ылайык, эми Казакстандын аймактык бүтүндүгүн мыйзамсыз жол менен өзгөртүүгө болгон чакырыктар үчүн 10 жылга чейин эркинен ажыратуу жазасы белгилениши көздөлгөн.
Кийинчерээк, 7-май күнү дагы бир мыйзам долбоору кабыл алынды. Бул мыйзам долбоору боюнча эми Казакстанда “ызы-чуу көтөрүүчү” жана “башаламандыктарды” келтирип чыгаруучу жалган кабарларды атайылап таркатканы үчүн эркинен ажыратуу жазасы киргизилди.
Эгерде таркатылган жалган кабар себептүү коомдук тартип бузулса же зыян жетсе, анда айыптуу адамга эӊ төмөнкү айлык акынын 1000 эсе өлчөмүндө штраф салынат, бул болсо, дээрлик эки миллион тенге дегени. Эгерде жалган кабар өз ара тил бириктирип алган топ тарабынан таркатылса, анда иш бир топ олуттуу болуп – фитначыларды жети жылга чейин камакка таштоого болот. Эгерде кылмыш өзгөчө кырдаалда же массалык иш чаралар маалында жүз берсе, айыптуулар 10 жылга эркинен ажыратылышы мүмкүн.
Эл-журттун кызыкчылыгы жолунда эмес, тескерисинче өз кызыкчылыктарын камсыздоо максатында адамдар тарабынан ойлоп табылып жаткан бардык мыйзамдар болгону залим жана зордукчулдардын даражасын ого бетер күчөтүүгө гана кызмат кылат.
