Суроо: Улуу аалым Ато ибн Халил Абу Рашта, Аллах сизди сактасын, ассаламу алайкум ва рохматуллахи ва барокатух,
Амма баъд:
Арам малдын тоободон кийинки өкүмү кандай?
Мисалы, сүткордук, уурулук, тубан байлык аркылуу, же булардан башка жолдор менен келе турган мал (мүлк) сыяктуу.
Бул жөнүндө бирер хостоо барбы же өкүм бирөөбү..
Эгерде мал-мүлк анын ээси тообо кылса да арам боло турган болсо – кээде бирер киши тообо кылмакчы болот, бирок, мал-мүлкү кетип калышынан коркот – айрым шайхтар айткандай, анын тообо кылышы үмүтүндө буга бирер истисна барбы?
Жооп:
(Ва алайкум саламу ва рохматуллохи ва барокатух
Аллах Субханаху ва Таала айтат:
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا)
“Эй момундар, Аллахка калыс тообо кылгыла”.
Дагы айтат:
لاَّ الَّذِينَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَاعْتَصَمُواْ بِاللّهِ وَأَخْلَصُواْ دِينَهُمْ لِلّهِ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَسَوْفَ يُؤْتِ اللّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً
“Болгону тообо кылып өздөрүн оңдогон жана Аллахка байланып, диндерин Аллах үчүн калыс кылган заттар – мына ошолор гана момундар менен бирге болушат. Жакында Аллах момундарга улуу ажр берет!” [4:146]
Термизий Анастан чыгарышынча, Набий С.А.В. мындай деген: “Ар бир адам ката кетирүүчү, ката кетирүүчүлөрдүн эң жакшысы – тообо кылуучулар”.
Тообо сахих болушу жана Аллах Субханаху тообо кылуучунун күнөөсүн кечириши үчүн, тообо кылуучу ошол маъсият-күнөөдөн качышы, ошол маъсиятты кылганы үчүн Субханаху алдында бушайман болушу жана мындай маъсиятты таптакыр кайтып кылбоого бекем турушу важиб.
Эгерде ошол маъсият бирер кишинин акысына тиешелүү болсо, анда мунун шарты ошол зулумдарды өз ахлине кайтаруу же алардын кечиримине жетишүү. Эгер анда адамдардан уурдоо же тартып алуу аркылуу алган мал-мүлк болсо, малды өз ээлерине кайтаруусу жана жийиркеничтүү кесиптен шаръий көрүнүштө кутулуусу важиб. Анткени мал-мүлктү арам менен кесип кылуунун акыбети жаман.
Ахмад Абдуллах ибн Масъуддан чыгарышынча, Расулуллах С.А.В. мындай деген: “Бирер пенде малды арамдан кесип кылса, бул мал анын тозокко барышын ашырат”. Термизий Каъб ибн Ужрадан чыгарышынча, Расулуллах С.А.В. ага мындай деген: “Эй Каъб ибн Ужра, анык болгондой, арамдан өскөн этке тозок авла болот”.
Ушундай болгон соӊ, сиз сураган киши кантип тообо кылмакчы жана арамдан табылган малды кантип өз колунда алып калмакчы?!
Чындыгында бул тообо эмес, тескерисинче жамандыкты улантуу болуп саналат. Менин ага насаатым мындай, тообо кылсын, арам кесиптен шаръий көрүнүштө кутулсун, уурдап же тартып алган арам малды өз ээлерине кайтарып, алардын кечиришин сурасын жана Аллах Субханахудан мурун жана кийин кылган күнөөлөрүн магфират кылышын сурасын. Аллах Субханаху ырыскы берүүчү зат. Эгер Аллах кааласа анын ордуна пакиза берекелүү мал-мүлк берет да, бул аркылуу аны дүйнө жана акыретте азиз кылат. Аллах Субханаху эгер пендеси тообону чын дилден кылса, анын тообосун жакшы көрөт жана ага жетиштүү даражада сыйлык берет…
Аллах Субханахудан ошол кишини эң туура нерсеге хидаят кылышын о.э. анын чын дилден тообо кылышын сурап каламын. Аллах Субханаху магфираты кеӊ болгон зат.
Бурадарыңыз Ато ибн Халил Абу ар-Рашта
26-шаъбан, 1434-х.
05-июль, 2013-м.
