ӨЗБЕКСТАНДА АМНИСТИЯ ЖАРЫЯ КЫЛЫНДЫ

268
0

12-декабрь күнү Ташкент шаарында Өзбекстан Республикасы Олий Мажлиси Сенатынын он үчүнчү жалпы мажлиси өз ишин баштады.

Сенат жыйынында 16 маселе, ошону менен бирге, 9 мыйзам көрүп чыгылышы көздөлүп, бул маселелердин бири “конституция күнүнө” байланыштуу “Амнистия туурасындагы” токтом. Сенаторлор Каримов тарабынан макулданган амнистия документин бир добуштан кабыл алышты.

Өткөн жылдардан айырмасыз көрүнүштө быйылкы амнистия да жалаӊ гана ууру, паракор жана жалганчы-митайымдар үчүн гана колдонулуп, Өзбекстан конституциясына “коркунуч туудурушу” мүмкүн болгон “ашынган кылмышкер”лерге карата колдонулбайт. Бул “ашынган” кылмышкерлер – бардык адамдардын Роббиси Аллах, ал эми адамдар Аллах тарабынан түшүрүлгөн мыйзамдар негизинде жашашы керек деп билген жана  башкаларды да ушуга даъват кылган диний көз караштагы о.э. тогут Каримовго каршы пикир билдирип “кечирилгис” кылмыш кылган дүйнөлүк көз караштагы туткундар.

Хизбут-Тахрирдин сабында иш-аракет алып барганы үчүн узак мөөнөткө эркинен ажыратылган жана камактардын бир нечесинде жаза мөөнөтүн өтөгөн, мунун натыйжасында туберкулёз оорусун жуктуруп, ден-соолугу жаза мөөнөтүн өтөөгө тоскоолдук кылгандан кийин, камактан (актировка акты менен) бошотулган боордошубуз камактарда амнистияга илинген адамдар тууралуу айтып берген эле.

Бул боордошубуз жаза мөөнөтүн өтөгөн камактардын биринде мекеменин чарбалык иштери боюнча башчысы болгон туткундун каймана аты “эмират” болгон экен. Бул туткун текшерүүгө чыкпастан, туткундар үчүн болжолдонгон  жалпы ашканадан да тамактанбастан, бардык туткундар жана айрыкча 159- берене (конституциялык түзүмгө каршы чыгуу) менен камалган туткундар мүмкүн болушунча көзүнө көрүнбөстүккө аракет кылган мекеме башчысы мнене жана тартип иштери башчысы менен өз достору менен сүйлөшкөндөй сүйлөшүп о.э. ар айда бир жолу жолугушууга чыгып келчү экен. Боордошубуз анын эмне үчүн “эмират” деп аталышына таӊданып, бул камакка өзүнөн мурда келген башка боордошторубуздан ал тууралуу сурап билген. Белгилүү болгондой, бул “эмират” Бириккен араб эмираттарына кыз-келиндерди алдоо жолу менен алып барып, сатуу алектенгендиги себептүү камалган экен. Кезектеги амнистиялардын биринде ал да башка “соцалдык коркунучу чоӊ болбогон” кылмышкерлер катарында азатыкка чыгарылган экен.

Дагы башка жашы 60тан өткөн бир туткун бар болуп, башка туткундар аны жактырбастан, аны менен мамиле кылудан баары качып турчу экен. Боордошубуз анын да камалуу тарыхын сураштырып билгенде, таӊ калгандыгынан жакасын кармап калгандыгын айтат, себеби бул адам өзүнүн 16 жаштагы небересин зордуктап камалган экен. Бул туткун да жашы алтымыштан өткөндүгү себептүү амнистияга илинип, азаттыкка чыгарылган. Мындан тышкары адам өлтүрүү, каракчылык, уурулук, алдамчылык, наркотикалык заттарды сатуу жана зордуктоо менен камалган башка туткундарга карата да амнистия колдонуп, жаза мөөнөттөрү үчтөн бирине же төрттөн бирине кыскартылат эле.

Себеби, алар “социалдык коркунучу чоӊ болбогон” кылмыштарды кылышкан болушуп, коомчулукка коркунуч туудура турган кылмыштар дегенде, Каримов өз бийлигинин коопсуздугун назарда тутат. Себеби, Өзбекстан мусулмандарынын көзү ачылып, өздөрүнүн акы-укуктарын билип калышса, анда бул залим элдин үстүнөн өзү каалагандай өкүмдарлык кыла албай, элдин ырыскысын талап-тоноп өзү каалагандай пайдалана албай жана 20 миллиард долларга жакын байлыкты топтой албай калат эле. Ошондуктан да ал диний жана саясий туткундарды азаттыкка чыгаруудан катуу коркот.

Ошол эле убакта, андан жашы улуу болгон хизбий боордошубузду жана жашы 70тен ашкан Кокондогу медресенин муттавалисин амнистия жарыя кылынышынан мурда “камактын ички тартип эрежесин бузгандык” айыбы менен изоляторго жаап, жаза мөөнөтүн узартууга даярдап жатышкан болчу, – деп айткан эле боордошубуз.

159-берене менен камалган туткундар жарыя кылынган амнистияга илиниши үчүн залим Каримовго кечирим сурап кат жазууга, намаз окуганды жана орозо тутканды таштоого о.э. азаттыкка чыккандан кийин улуттук коопсуздук кызматынын жана ички иштер министрлигинин кызматкерлери менен кызматташуу тууралуу тилкат жазып берүүгө жана  оӊолуу жолуна “астейдил өтүүгө” адамгерчиликсиз кыйноолор аркылуу мажбурланышат.

Каримов өзүнүн яхудийлик табиятына таандык болгон коркуусу себептүү, эркектерди эле эмес аялдарды да азаттыкка чыгаруудан коркот. 1999-жылы 16-февраль жардырууларын уюштуруп, Ислам жана мусулмандарга каршы кеӊири масштабдуу согушту баштаганда бул туруксуз сөздөр аркылуу “биз бул жолдо аялдар жана жаш балдарга каршы күрөшпөйбүз” деген болсо да, аялдарды да куугунтуктап камакка таштады. Бул алсыз аялдардын жаза мөөнөтү аякташына жакын, паскечтик менен жаңы мөөнөттөрдү кошуп берди. Ошолордон; Гайипова Умидага 6 жыл жаза мөөнөтүн өтөп болгондон кийин дагы 3 жыл кошумча жаза, Лакаева Адолат Хафизовнага 7 жыл жаза мөөнөтүн өтөп болгондон кийин дагы 3 жыл кошумча жаза дайындалды.

 Канкор Каримов менен анын баш кесерлери мына ушундай төмөн жана жийиркеничтүү иштер аркылуу да боордошторубузду багытынан кайтара албаган соӊ, аларды жок кылуу жолуна өтүштү. Өтүп бара жаткан жылы залимдин камагынан ар айда эки-үчтөн боордошторубуздун сөөктөрү үйлөрүнө жөнөтүлүп турду.

 Ислам жана мусулмандарга карата душман болгон яхудий Каримов Өзбекстан мусулмандарынын Ислам динине болгон жакшы көрүүлөрүн мына ушундай зулумдар аркылуу жок кылып, Исламдын түзүм катары турмушка кайтып келишине тоскоолдук кылмакчы болуп жатат. Бул аркылуу ал өзүнө тозоктун эӊ түбүнөн орун даярдап жатат.

Аллах Таала айтат:

“Алар Аллахтын нурун (Исламды) ооздору (беймаани сөздөрү) менен өчүрмөкчү болушат. Аллах болсо, мейли кафирлер каалашпаса да, Өз нурун (динин) толук (ар тарапка) жаюучу”.   [61:8]

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here